مقدمه
طرح دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا موسوم به «ریویرای خاورمیانه» شامل تصرف نوار غزه توسط ایالات متحده با هدف تبدیل این منطقه به یک مقصد گردشگری، کوچاندن اجباری فلسطینیان ساکن غزه به کشورهای دیگر و مخالفت با بازگشت فلسطینیان منتقل شده به خانه‌های خود است. ترامپ ادعا کرده است که فلسطینی‌ها «دوست دارند غزه را ترک کنند!». طرحی که با مخالفت گسترده بین‌المللی و منطقه‌ای مواجه شده است.
جمهوری اسلامی ایران، جنبش حماس و انصارالله یمن، این طرح را محکوم کرده و بر حمایت خود از حقوق فلسطینیان و مقاومت در برابر هرگونه تلاش برای تغییر وضعیت موجود تأکید کرده‌اند. رهبر انقلاب اسلامی، این طرح را تلاشی برای «ترسیم نقشه جهان بر روی کاغذ» دانسته و بر تعلق تمام سرزمین‌های بین رود اردن و دریای مدیترانه به فلسطینیان تأکید کرده است. حماس این طرح را نژادپرستانه و دعوتی به پاکسازی قومی توصیف کرده و بر مقاومت در برابر آن تأکید کرده است. انصارالله یمن نیز این طرح را تلاشی برای از بین بردن مسئله فلسطین دانسته و هشدار داده است که در صورت اجرای آن به زور، مداخله نظامی خواهد کرد. کشورهای عربی مانند مصر، اردن و عربستان سعودی نیز با این طرح مخالفت کرده‌اند و بر ضرورت حل مسئله فلسطین از طریق مذاکرات و تشکیل کشور مستقل فلسطینی تأکید کرده‌اند.
واکنش‌های بین‌المللی
واکنش‌های جهانی به طرح ترامپ، عمدتاً شامل محکومیت طرح و مخالفت با کوچاندن اجباری فلسطینیان بوده است. کشورهایی مانند مصر، اردن و عربستان سعودی به صراحت با این طرح مخالفت کرده‌اند و مصر هشدار داده که این طرح، معاهده صلح این کشور با اسرائیل را تهدید می‌کند. سازمان آزادی‌بخش فلسطین و تشکیلات خودگردان فلسطین نیز این طرح را رد کرده و آن را نقض حقوق فلسطینیان دانسته‌اند. جامعه بین‌المللی و کشورهای اروپایی نیز با هرگونه کوچاندن اجباری فلسطینیان مخالفت کرده‌اند. برخی از سناتورهای آمریکایی این طرح را «پاکسازی قومی» خوانده و گروه‌های مدافع حقوق بشر مانند عفو بین‌الملل نیز آن را محکوم کرده‌اند. نظرسنجی‌ها در آمریکا نیز نشان می‌دهد که اکثریت مردم این کشور با ایده تصرف غزه و کوچاندن فلسطینیان مخالف هستند.
موضع قاطع رهبر انقلاب
در این میان، رهبر انقلاب اسلامی واکنش متفاوتی به اظهارات ترامپ داشتند. ایشان با اعلام اینکه طرح ترامپ تلاشی برای ترسیم نقشه جهان بر روی کاغذ است و هیچ مبنایی در واقعیت ندارد، اولین مشت را بر دهان او کوبیدند. ایشان با تأکید بر اینکه تمام سرزمین‌های بین رود اردن و دریای مدیترانه به فلسطینیان تعلق دارند، اعلام کردند که شکست اسرائیل در غزه، شکستی برای آمریکا بود. در نهایت آیت‌الله خامنه‌ای با تأکید بر ادامه حمایت ایران از مردم فلسطین، گفته‌اند که ایران تا رسیدن به پیروزی در قدس در کنار فلسطین و مقاومت خواهد ایستاد.
واکنش رهبر انقلاب به طرح ترامپ از چند جنبه حائز اهمیت است. ایشان با رد قاطع این طرح، آن را تلاشی برای ترسیم نقشه جهان بر روی کاغذ توصیف و تاکید کردند که تمام سرزمین‌های بین رود اردن و دریای مدیترانه متعلق به فلسطینیان است. این واکنش که از موضع قدرت بیان شده، تکرار مواضع همیشگی ایران در قبال مسئله فلسطین است و نشان‌دهنده ثبات و پایداری سیاست خارجی ایران در این زمینه است.
تاکید بر عدم مشروعیت اسرائیل و تعلق تمام سرزمین‌های فلسطینی به مردم فلسطین، نفی هرگونه راه حل تحمیلی، حمایت قاطع از مقاومت فلسطین، به چالش کشیدن هژمونی آمریکا و تاثیرگذاری بر افکار عمومی مسلمانان از جمله نکات برجسته این موضع‌گیری است.. این واکنش نقشی مهم در مقابله با طرح ترامپ و حمایت از حقوق مردم فلسطین ایفا می‌کند و نشان‌دهنده تعهد ایران به مسئله فلسطین و تلاش برای یافتن راه حلی عادلانه و پایدار برای این مسئله است.
موضع‌گیری حماس
جنبش حماس متعهد شد که طرح ترامپ برای جابجایی ساکنان غزه را ناکام خواهد گذاشت. حماس در بیانیه‌ای اعلام کرد: آنچه که اشغالگر نتوانسته است از طریق تجاوز و کشتار به دست آورد، از طریق طرح‌های تصفیه و جابجایی نیز موفق نخواهد شد. در این بیانیه آمده است: مردم بزرگ ما در غزه در برابر بمباران و تجاوز ایستادگی کرده و در سرزمین خود ثابت خواهند ماند و تمام طرح‌های جابجایی و اخراج اجباری را ناکام خواهند گذاشت.
حماس تأکید کرد که طرح جابجایی مردم فلسطین از غزه موفق نخواهد شد و با موضعی فلسطینی، عربی و اسلامی متحد که هرگونه طرح جابجایی را رد می‌کند، مواجه خواهد شد. عزت الرشق، یکی از مقامات ارشد حماس، اظهار داشت که طرح ترامپ برای غزه «تنها بر آتش، روغن می‌ریزد» تا آثار ادامه تعارضات در غزه را به جهان یادآوری کند. حماس در نهایت، با کم‌اهمیت جلوه دادن تهدیدات ترامپ مبنی بر باز کردن «درهای جهنم» بر روی غزه در صورت عدم آزادی اسرای اسرائیلی تا ظهر شنبه، مشت محکم بعدی را بر دهان او زد!
موضع‌گیری انصارالله
انصارالله یمن نیز با محکوم کردن طرح ترامپ، آن را تلاشی برای از بین بردن مسئله فلسطین دانست. سید عبدالملک الحوثی، رهبر انصارالله یمن، این طرح را «ظالمانه و مایه رسوایی» خواند و تأکید کرد که کشورهای عربی همسایه فلسطین باید نقش مهمی در شکست آن ایفا کنند. او با هشدار به آمریکا و اسرائیل اعلام کرد که اگر این طرح به زور اجرا شود، انصارالله مداخله نظامی خواهد کرد و جهنم برای ترامپ و جنایتکاران مثل او خواهد بود.
رهبر انصارالله از مردم یمن خواست تا با تظاهرات گسترده، حمایت خود را از مردم فلسطین اعلام کنند و نسبت به هرگونه تشدید تنش یا تجاوز جدید به نوار غزه هشدار دهند. خط و نشان سید عبدالملک، مشت محکم آخر بر دهان ترامپ بود تا بداند این طرح شانسی برای اجرا ندارد. ترامپ باید احمق باشد که پس از هزینه 200 میلیارد دلاری آمریکا برای مقابله با عملیات انصارالله در آب‌های سرزمینی خود، هم‌چنان بخواهد انصارالله را آزمایش کند!
جمع‌بندی
در مجموع طرح دونالد ترامپ موسوم به «ریویرای خاورمیانه» برای تصرف نوار غزه و انتقال اجباری فلسطینی‌ها با مخالفت گسترده بین‌المللی روبرو شده و جامعه جهانی عمدتاً از راه حل دو کشوری حمایت می‌کند. این طرح باعث نگرانی‌های امنیتی و بی‌ثباتی منطقه‌ای برای کشورهایی مانند مصر و اردن شده است. حماس این طرح را رد کرده و آن را نژادپرستانه و تلاشی برای پاکسازی قومی و از بین بردن مسئله فلسطین می‌داند. ایران به شدت مخالف این طرح است و از مقاومت فلسطین حمایت می‌کند و طرح را تلاشی برای از بین بردن مسئله فلسطین می‌داند. انصارالله یمن نیز هشدار داده است که در صورت اجرای طرح آوارگی، مداخله نظامی خواهد کرد. به‌طور کلی، این طرح چشم‌انداز صلح و ثبات در منطقه را تضعیف می‌کند و تلاش‌ها برای مذاکرات صلح را بی‌اثر می‌سازد.