در شرایط بحرانی منطقه و ادامه محاصره و جنایات رژیم صهیونیستی در نوار غزه، دیدار اخیر رئیس مجلس شورای قطر با رئیس مجلس اعیان اردن در دوحه، محورهای همکاری پارلمانی و تحولات فلسطین را در مرکز توجه قرار داد. این دیدار [گزارش کامل الخلیج آنلاین]، علاوه بر تأکید بر روابط برادرانه، به بررسی نقش واقعی پارلمانها در حمایت از ملت فلسطین اختصاص داشت.
حسن بن عبدالله الغانم، رئیس مجلس شورای قطر، و فیصل الفایز، رئیس مجلس اعیان اردن، در نشستی در دوحه، درباره موضوعات مورد اهتمام مشترک و تحولات منطقهای به گفتوگو پرداختند. این دیدار اگرچه در ظاهر یک نشست پارلمانی معمولی میان دو کشور «برادر» بود، اما تحلیل محتوای آن نشان میدهد پیامهای سیاسی و راهبردی فراتر از دیدار تشریفاتی در آن نهفته است.
بر اساس گزارش خبرگزاری رسمی قطر دو طرف بر «عمق روابط برادرانه» میان قطر و اردن و توسعه مداوم همکاریها بهویژه در حوزه پارلمانی تأکید کردند. این اظهارات، اگرچه در چارچوب دیپلماسی رسمی مثبت ارزیابی میشود، اما واقعیتهای میدانی نشان میدهد پارلمانهای عربی همچنان نقش محدودی در تصمیمسازیهای کلان منطقهای ایفا میکنند.
الغانم ضمن تأکید بر تمایل دوحه برای «تقویت همکاری سازنده» با مجلس اعیان اردن، آن را در راستای تأمین منافع دو ملت برادر دانست. با این حال، پرسش اصلی آن است که این همکاری پارلمانی چگونه میتواند تأثیر ملموس و عملی بر مشکلات واقعی مردم، از جمله بحرانهای معیشتی و جنگها داشته باشد.
تاکید بر روابط برادرانه و توسعه همکاری پارلمانی
فیصل الفایز، رئیس مجلس اعیان اردن، نیز ضمن تأکید بر «روابط ریشهدار» میان دو کشور، از نقش منطقهای و بینالمللی قطر در حمایت از امنیت و صلح یاد کرد. وی تلاشهای میانجیگرانه و سیاست گفتوگو را بخشی از این نقش برشمرد. با این حال، در بررسی واقعی عملکرد دو کشور در بحرانهای منطقه، این نقشها عمدتاً در سطح بیانیه باقی مانده و تأثیر عملی محدودی داشته است.
دو طرف در این دیدار بر ضرورت گسترش افقهای همکاری پارلمانی و افزایش مشورت درباره مسائل مورد اهتمام مشترک تأکید کردند. این موضوع شامل هماهنگی مواضع در مجامع منطقهای و بینالمللی و تبادل تجربیات و سفرهای متقابل بود، امری که در عمل بیشتر جنبه تشریفاتی دارد تا بازتاب واقعی بر روند تحولات منطقهای.
تحولات فلسطین؛ وظیفه اخلاقی و انسانی پارلمانها
در جریان نشست، تحولات اوضاع منطقه به ویژه وضعیت نوار غزه و سرزمینهای اشغالی فلسطین بررسی شد. دو طرف بر «مسئولیت اخلاقی و انسانی پارلمانها» برای اتخاذ مواضع مؤثر در حمایت از ملت فلسطین و توقف فاجعه انسانی تأکید کردند.
اگرچه این بیانیهها در ظاهر مثبت ارزیابی میشوند، اما تجربه نشان میدهد که پارلمانهای عربی اغلب نقش محدودی در اثرگذاری بر سیاستهای اشغالگرانه دارند. ملت فلسطین بهجای بیانیهها، نیازمند اقدامات عملی و فشارهای واقعی سیاسی و اقتصادی است که بتواند روند اشغال و محاصره را متوقف کند.
تاکید بر راهحل دو دولت و چالشهای عملی
الغانم و الفایز همچنین بر ضرورت حمایت از حقوق مشروع فلسطینیان و تشکیل دولت مستقل فلسطین بر اساس مرزهای ۱۹۶۷ با قدس شرقی به عنوان پایتخت تأکید کردند. این رویکرد، اگرچه از منظر دیپلماتیک مثبت است، اما دهههاست نتوانسته مانع ادامه اشغال و شهرکسازیها شود. تمرکز صرف بر این چارچوب، بدون ایجاد فشار واقعی بر اشغالگران، بیشتر به یک شعار سیاسی شباهت دارد تا راهحلی عملی.
هماهنگی پارلمانی؛ فرصت یا محدودیت؟
تاکید دو طرف بر هماهنگی پارلمانی در مجامع بینالمللی، بازتابدهنده تلاش برای حفظ کانالهای دیپلماتیک و مدیریت تصویر سیاسی است. در حالی که محور مقاومت با اتکا به اراده ملتها هزینههای سنگینی برای حمایت از فلسطین پرداخت کرده است، بسیاری از نهادهای رسمی عربی به سطح بیانیهها و نشستهای تشریفاتی محدود ماندهاند.
ضرورت تحول واقعی پارلمانی در جهان عرب
دیدار رئیس مجلس شورای قطر و رئیس مجلس اعیان اردن نمونهای از تحرکات دیپلماتیک رسمی و کمهزینه است که عمدتاً در چارچوب روابط برادرانه جریان دارد. این تحرکات زمانی معنا پیدا میکند که به مواضع شفاف، فشار سیاسی واقعی و اقدامات عملی برای حمایت از ملت فلسطین و توقف اشغال منجر شود.
ملتهای منطقه بیش از هر زمان دیگری نیازمند آن هستند که پارلمانها از سطح بیانیهها عبور کرده و نقش فعال، مستقل و تأثیرگذار خود را در معادلات سیاسی و امنیتی ایفا کنند. تا زمانی که این تحول رخ ندهد، نشستها و دیدارهای رسمی تنها جنبه تشریفاتی خواهند داشت و تأثیری بر سرنوشت ملتهای فلسطین و جهان عرب نخواهد گذاشت.
دیدار پارلمانی قطر و اردن؛ بررسی تحولات فلسطین و نقش واقعی پارلمانها در منطقه