مقدمه
تحلیل حاضر از روزنامه عبری یدیعوت آحارونوت به بررسی گسترش نفوذ انصارالله در منطقه استراتژیک شاخ آفریقا میپردازد. این گسترش حضور در کشورهایی نظیر جیبوتی، سومالی، اریتره و اتیوپی، که از منظر ژئوپلیتیکی به دلیل همجواری با خلیج عدن و دریای سرخ اهمیت دارند، با هدف اعمال فشار بر اسرائیل و حمایت از حماس در غزه صورت میگیرد. این تحولات، به ویژه با در نظر گرفتن ائتلاف غیرمنتظره انصارالله با گروههای سنی مذهب مانند الشباب، ابعاد جدیدی از تهدیدات منطقهای را رقم میزند.
مهمترین بخشهای این تحلیل در ادامه ذکر میشود:
۱. گسترش نفوذ انصارالله در شاخ آفریقا: گزارشهای رسیده حاکی از گسترش چشمگیر حضور حوثیها (انصارالله)، شاخهای مستقل و نیابتی از ایران، در منطقه شاخ آفریقا شامل کشورهای جیبوتی، سومالی، اریتره و اتیوپی است. این مناطق به دلیل موقعیت جغرافیایی راهبردی خود، که بخشی از آنها در مقابل یمن (خلیج عدن) و بخشی در امتداد دریای سرخ واقع شدهاند، از اهمیت ویژهای برخوردارند. این موقعیت استراتژیک میتواند در راستای محاصره اسرائیل و ارسال کمک به حماس در غزه مورد استفاده قرار گیرد.
۲. همکاری با گروههای سنی افراطی: نکته قابل توجه در این گسترش نفوذ، ائتلاف حوثیها (انصارالله) با گروههای افراطی سنی مانند الشباب در سومالی است. این همکاری در حالی شکل میگیرد که از نظر ایدئولوژیک تفاوتهای اساسی میان این دو گروه وجود دارد. بر اساس گزارشها، حوثیها (انصارالله) در ازای ارائه آموزش و سلاح (شامل مواد منفجره و پهپاد) به الشباب، از این گروه وعده گرفتهاند که با حمله به کشتیها، دزدی دریایی و باجگیری از شناورها، نظم منطقه را بر هم بزنند.
۳. مستندسازی جذب نیرو در آفریقا: در زمینه جذب نیرو نیز گزارشهایی منتشر شده است. به گفته علی احمد یعیدی، شهروند اریترهای، حوثیها (انصارالله) در جیبوتی اقدام به جذب نیرو کردهاند. او شهادت داده که به همراه دیگران به یمن منتقل شده، تحت آموزشهای ایدئولوژیک قرار گرفته و سپس به جیبوتی بازگشته تا افراد بیشتری را جذب کند. بر اساس اظهارات وی، برای جذب هر فرد ۵۰۰ دلار پرداخت میشده و وعده حمایت اقتصادی و نظامی به قبیله داده شده است.
۴. تحلیل اطلاعاتی و ابعاد تهدید: دنی سیترینوویچ، پژوهشگر «مرکز مطالعات اسرائیل» و رئیس پیشین بخش ایران در اطلاعات نظامی، در تحلیل اطلاعاتی ارائه شده معتقد است که حوثیها (انصارالله) مستقلترین نیروی نیابتی ایران هستند و ابتکار عمل در آفریقا را خودشان به دست دارند. او تأکید میکند که تهدید حوثیها (انصارالله) فراتر از یمن و تنگه بابالمندب است و باید آن را در ابعاد آفریقایی نیز تحلیل کرد. سیترینوویچ هشدار میدهد که اگر الشباب در سومالی موفق شود، میتواند برای حوثیها (انصارالله) نقطه اتکایی برای گسترش نفوذ باشد.
۵. پیشنهاد همکاریهای منطقهای: این پژوهشگر همچنین همکاریهای منطقهای را برای مهار نفوذ حوثیها (انصارالله) پیشنهاد میدهد. به اعتقاد او، اسرائیل میتواند با ترکیه (که در سومالی نفوذ دارد)، مصر (که از کاهش درآمد کانال سوئز آسیب دیده) و عربستان (که سالها با حوثیها (انصارالله) جنگیده) در این زمینه همکاری کند.
۶. نارضایتی آمریکا از نتایج عملیات نظامی: در همین حال، گزارشهایی از نارضایتی آمریکا از تأثیر عملیات نظامی علیه حوثیها (انصارالله) منتشر شده است. بر اساس گزارش CNN، هزینه این عملیات نزدیک به یک میلیارد دلار رسیده، اما تأثیر آن محدود بوده است. گزارشها حاکی از آن است که حوثیها (انصارالله) همچنان تونلها و انبارهای سلاح خود را حفظ کردهاند و توان شلیک موشک و حمله به کشتیها را دارند. به گفته مقامات نظامی آمریکا، بهرغم کاهش موقت حملات موشکی به اسرائیل، بازدارندگی پایدار حاصل نشده و عملیات فعلی صرفاً «سوخت، مهمات و زمان» را به هدر میدهد.
جمعبندی
در نهایت، تحلیل ارائه شده نشان میدهد که حضور رو به گسترش انصارالله در شاخ آفریقا، فراتر از تهدیدات موجود در یمن و تنگه بابالمندب، به یک نگرانی برای اسرائیل تبدیل شده است. همکاری این گروه با بازیگران غیرهمسو مانند الشباب و تداوم تواناییهای نظامی آن علیرغم هزینههای بالای عملیات نظامی آمریکا، حاکی از پیچیدگی و پایداری این تهدید است. تحلیلگران اطلاعاتی معتقدند که انصارالله بازیگر مستقلی در این منطقه هستند و ابتکار عمل را در دست دارند. از این رو، پیشنهاداتی برای همکاریهای منطقهای میان بازیگرانی چون اسرائیل، ترکیه، مصر و عربستان جهت مقابله با این نفوذ رو به رشد مطرح شده است. به طور کلی، تحولات اخیر در شاخ آفریقا، نفوذ انصارالله را به عنوان یک چالش چندوجهی و نیازمند رویکردهای جامعتر در سطح منطقهای و بینالمللی مطرح میسازد.
منبع: یدیعوت آحارونوت و کانالها
بازنویسی: تیم تحریریه یمنالاسلام