امارات متحده عربی که طی سالهای گذشته به عنوان بازیگری کلیدی در بحران یمن شناخته شده است، اکنون با افتتاح پروژههای انرژی خورشیدی در جنوب این کشور، تحرکات جدیدی را برای گسترش نفوذ سیاسی و تقویت جریانهای جداییطلب به اجرا گذاشته است.
این پروژهها که ظاهراً در قالب کمکهای توسعهای و حمایت از زیرساختهای انرژی تعریف شدهاند، بیش از آنکه جنبه اقتصادی داشته باشند، به مثابه بخشی از یک نقشه گستردهتر برای تثبیت حضور امارات در جنوب یمن قابل ارزیابیاند.
این سیاست یکجانبه و گزینشی، علاوه بر تضعیف اتحاد ملی یمن، به تشدید شکافهای داخلی و تقویت گرایشات جداییطلبانه دامن زده و زمینههای بیثباتی طولانیمدت در این کشور را فراهم میآورد. [گزارش کامل مرکز بررسیهای راهبردی امارات متحده عربی]
توسعه گزینشی: ابزار نفوذ در مناطق جداییطلب
افتتاح فاز دوم نیروگاه خورشیدی بئراحمد در عدن با ظرفیت ۱۲۰ مگاوات و همچنین راهاندازی نخستین نیروگاه خورشیدی ۵۳ مگاواتی در استان نفتخیز شبوه، در بستر نشستها و دیدارهای مکرر «محمد حمد الزعابی»، سفیر امارات در یمن، با سران شورای انتقالی جنوب (وابسته به امارات) صورت گرفت.
نکته قابل توجه، محدود شدن تعاملات سیاسی و پروژههای توسعهای به مناطق تحت کنترل این شورا است؛ در حالی که دیگر نهادهای دولتی و مناطق شمالی یمن، از جمله مناطقی که تحت کنترل دولت مرکزی یا انصارالله قرار دارند، عملاً از این حمایتها بیبهره ماندهاند.
پیامدهای این سیاست بر ثبات یمن
این رویه یکجانبه و گزینشی، به تشدید شکافهای داخلی و تقویت گرایشات جداییطلبانه دامن زده و زمینههای بیثباتی طولانیمدت در این کشور را فراهم میآورد.
همکاری نزدیک ابوظبی با شورای انتقالی جنوب، که خواهان استقلال یا خودمختاری بیشتر این مناطق است، نشان میدهد که پروژههای اقتصادی امارات در واقع بخشی از سیاستی فراتر از توسعه است؛ سیاستی که هدف آن تثبیت نفوذ و قدرت نرم ابوظبی در جنوب یمن و ایجاد موازنهای در برابر نفوذ دیگر بازیگران منطقهای و بینالمللی است.
کسب محبوبیت در کوتاهمدت، افزایش تنش در بلندمدت
از سوی دیگر، بهرهبرداری ابوظبی از پروژههای انرژی خورشیدی که میتواند در کوتاهمدت به بهبود وضعیت برقرسانی در این مناطق کمک کند، با هدف کسب محبوبیت و مشروعیت در میان مردم جنوب همراه است. با این حال، این استراتژی در بلندمدت ممکن است به عامل تعمیق اختلافات و افزایش تنشها تبدیل شود.
حمایتهای امارات از جداییطلبان جنوب یمن و اجرای پروژههای اقتصادی با هدف تقویت نفوذ سیاسی، نه تنها به حل بحران یمن کمکی نمیکند بلکه روند پیچیده و طولانیمدت این بحران را تشدید میکند و این سیاست، ضمن اینکه پیامدهای منفی برای امنیت و ثبات یمن دارد، تهدیدی برای منافع کل منطقه محسوب میشود که ضرورت توجه و واکنش جدی بازیگران منطقهای و بینالمللی را برجسته میسازد.