شرکت آرامکو، بزرگترین شرکت نفتی جهان، همزمان با افزایش تولید نفت، میلیاردها دلار در تبلیغات و ورزش سرمایهگذاری [گزارش کامل مرآت الجزیره] میکند. این اقدامات نگرانیهای زیستمحیطی و حقوق بشری را برانگیخته است.
آرامکو و استراتژی سرمایهگذاری در ورزش
شرکت آرامکو، بزرگترین شرکت نفتی دولتی جهان، در سالهای اخیر علاوه بر افزایش ظرفیت تولید نفت، سرمایهگذاریهای گستردهای در زمینه تبلیغات و حمایت از ورزش انجام داده است. این اقدامات بخشی از استراتژی کلی این شرکت برای حفظ و گسترش جایگاه خود در بازار جهانی انرژی و همچنین ارتقای تصویر عمومی آن محسوب میشود.
بین سالهای ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۳، آرامکو بیش از ۲۰۰ میلیون دلار صرف تبلیغات کرده و در بیش از ۸۹۰ قرارداد، بیش از ۱.۳ میلیارد دلار برای حمایت مالی از رویدادهای ورزشی هزینه نموده است. این قراردادها شامل حمایت از مسابقات مختلف فوتبال، کریکت و دیگر رشتههای ورزشی در سراسر جهان است.
حمایت از رویدادهای بزرگ ورزشی
یکی از بزرگترین پروژههای تبلیغاتی آرامکو، مشارکت به عنوان «شریک جهانی اصلی» جام جهانی فوتبال ۲۰۲۶ است. این رویداد که میلیونها نفر در سراسر جهان آن را دنبال میکنند، فرصت بزرگی برای آرامکو است تا برند خود را در سطح جهانی تقویت کند. علاوه بر این، آرامکو همچنین حامی جام جهانی کریکت T20 در هند و سریلانکا در سالهای ۲۰۲۶ و ۲۰۲۷ خواهد بود، مسابقاتی که محبوبیت زیادی در جنوب آسیا دارند.
این حمایتها باعث شده تا آرامکو حضور خود را در عرصههای ورزشی به شکل چشمگیری گسترش دهد و در نتیجه نفوذ سیاسی و تبلیغاتی کشور سعودی نیز افزایش یابد.
هشدارهای حقوق بشری و محیط زیستی
در حالی که آرامکو میلیاردها دلار در ورزش و تبلیغات سرمایهگذاری میکند، کارشناسان حقوق بشری و زیستمحیطی نگرانیهای جدی را مطرح کردهاند. آنها معتقدند که این حمایتهای مالی میتواند نقاب تبلیغاتی برای پنهان کردن سوابق ضعیف شرکت در زمینه تغییرات اقلیمی و تعهدات زیستمحیطی باشد.
فعالان محیط زیست هشدار دادهاند که افزایش تولید نفت و گاز توسط آرامکو با اهداف کاهش انتشار گازهای گلخانهای در تضاد است. در همین حال، حمایتهای مالی گسترده این شرکت از ورزشهای بزرگ میتواند به نوعی مشروعیتبخشی به فعالیتهای پرآلودگی باشد که در نهایت به سلامت کره زمین آسیب میرساند.
اعتراض ورزشکاران بینالمللی
حدود ۱۳۵ ورزشکار بینالمللی از کشورهای مختلف مانند هلند، کانادا و ایتالیا، همکاری فیفا با آرامکو را بهشدت محکوم کردهاند. آنها اعتقاد دارند که این همکاری، تضادی آشکار با ارزشهای عدالت اجتماعی و حفظ محیط زیست است و خواستار قطع حمایت مالی از سوی این شرکت نفتی شدهاند.
این گروه از ورزشکاران به نقش آرامکو در مشکلات زیستمحیطی اشاره کرده و معتقدند که ورزش نباید ابزاری برای سفیدنمایی اقدامات مخرب شرکتهای بزرگ صنعتی شود.
پیامدهای اجتماعی و اقتصادی حمایتهای ورزشی
سرمایهگذاری میلیارد دلاری آرامکو در ورزش، علاوه بر پیامدهای تبلیغاتی، تأثیرات اقتصادی و اجتماعی گستردهای نیز داشته است. بررسیها نشان میدهد که برخی پروژههای مرتبط با آرامکو در حوزه ورزش با شرایط کاری سخت و خطرناک برای کارگران همراه بوده است.
گزارشها حاکی از آن است که در برخی پروژههای ورزشی، کارگران با کمترین حقوق و بدون تأمین سلامت و امنیت لازم مشغول به کار بودهاند. این مسئله موجب افزایش نگرانیها در مورد مسئولیت اجتماعی شرکت شده و چالشهای جدیدی برای آرامکو ایجاد کرده است.
نگاهی به آینده
آرامکو برنامه دارد که ظرفیت تولید نفت خود را در سالهای آینده به شکل چشمگیری افزایش دهد. مدیر اجرایی این شرکت اخیراً اعلام کرده است: «باید از توهم رهایی از نفت و گاز دست بکشیم» که نشاندهنده تداوم تمرکز این شرکت بر منابع فسیلی است.
در عین حال، سرمایهگذاریهای گسترده در تبلیغات و ورزش، بخشی از استراتژی آرامکو برای حفظ جایگاه خود در بازار و بهرهبرداری از ظرفیتهای جدید است. این اقدامات به آنها امکان میدهد تا تصویر عمومی خود را بهبود بخشیده و نفوذ سیاسی و اقتصادی خود را در سطح جهان گسترش دهند.
اگرچه آرامکو در حوزه نفت و انرژی پیشتاز است، سرمایهگذاری میلیارد دلاری این شرکت در ورزش و تبلیغات، با واکنشهای منفی حقوق بشری و زیستمحیطی همراه شده است. منتقدان معتقدند این استراتژی میتواند به پنهانسازی آسیبهای زیستمحیطی کمک کند و ورزش را به بستری برای تبلیغات غیرمسئولانه تبدیل نماید.
به نظر میرسد که در آینده، فشارهای بینالمللی بر آرامکو برای شفافیت بیشتر و رعایت مسئولیتهای اجتماعی و محیط زیستی افزایش خواهد یافت.