تحولات اخیر استان حضرموت حاکی از افزایش فشارهای عربستان سعودی بر شورای انتقالی جنوب است تا نفوذ امارات در مناطق استراتژیک شرق یمن محدود شود. منابع محلی اعلام کردهاند [گزارش کامل یمن نیوز] که ریاض با طراحی پیشنویس توافق و حمایت از ائتلاف قبایل، درصدد اعمال تغییر در کنترل مناطق نفتخیز و کلیدی حضرموت است، اما شورای انتقالی جنوبی همچنان موضع دفاعی و مخالفت با این طرح را حفظ کرده است.
فشار عربستان برای محدودسازی نفوذ امارات
منابع سیاسی و نظامی در حضرموت اعلام کردهاند که عربستان سعودی برای کاهش دستاوردهای اخیر امارات در استان، فشار مستقیم بر شورای انتقالی وارد میکند. هدف اصلی ریاض، عقبنشینی نیروهای انتقالی از مناطق وادی و صحرای حضرموت و واگذاری کنترل این مناطق به نیروهای «دِرع الوطن» است؛ گروهی که وفاداری کامل به عربستان دارد و همواره ابزار نظامی ریاض در منطقه بوده است.
بر اساس این گزارشها:
عربستان پیشنویس توافقی آماده کرده تا نیروهای ائتلاف قبایل حضرموت از مناطق نفتی و فلاتها عقبنشینی کنند؛
شورای انتقالی نیز موظف شود از مناطقی خارج از حضرموت خارج شود؛
هدف، تضمین کنترل مستقیم عربستان بر منابع انرژی و زیرساختهای حیاتی استان است.
مخالفت شورای انتقالی و حمایت امارات
منابع محلی تأکید کردهاند که شورای انتقالی با مفاد پیشنویس عربستان مخالفت میکند و آن را تهدیدی برای دستاوردهای استراتژیک خود میداند. این شورا که تحت حمایت امارات فعالیت میکند، عقبنشینی از مناطق کلیدی را نوعی از دست دادن امتیازات سیاسی و امنیتی مهم تلقی میکند.
تحلیل روندها نشان میدهد که تصویب نهایی پیشنویس عربستان، بدون تأیید ابوظبی امکانپذیر نیست. بنابراین، توافق جامع میان ریاض و ابوظبی درباره تقسیم نفوذ و منابع شرق یمن شرط لازم برای اجرای این طرح محسوب میشود.
چشمانداز سیاسی و پارامترهای موفقیت صلح
بررسی روندهای اخیر حکایت از رقابت شدید میان دو شریک منطقهای سعودی-اماراتی بر سر منابع و مناطق راهبردی دارد. شرایط فعلی میتواند فرصت و چالشهایی همزمان ایجاد کند:
فرصتها و تهدیدهای امنیتی
رقابت داخلی میان ائتلافها، امکان افزایش فشار بر نفوذ امارات در حضرموت را فراهم میکند؛
احتمال خلأ امنیتی در صورت عقبنشینی شورای انتقالی از مناطق نفتی و استراتژیک استان وجود دارد؛
مدیریت تولید و صادرات نفت و گاز با چالشهای جدی مواجه خواهد شد.
پارامترهای استراتژیک موفقیت
تحولات اخیر نشان میدهد که موفقیت هر طرح نظامی یا سیاسی در شرق یمن مستلزم هماهنگی کامل میان عربستان و امارات است. در غیر این صورت، اختلافات داخلی میان نیروهای شورای انتقالی و ائتلاف قبایل حضرموت میتواند شدت گیرد و فرصت را برای نیروهای مقاومت یمن فراهم کند.
پیامدهای رقابت سعودی-اماراتی
تحلیل روندها و واکنشها نشان میدهد:
تلاشهای امارات برای تثبیت نفوذ در شرق یمن با مخالفت شدید عربستان روبهرو شده است؛
رقابت داخلی میان دو شریک استراتژیک، زمینه فرصتهای راهبردی برای نیروهای مقاومت یمن را فراهم میکند؛
استمرار حضور نیروهای وابسته به امارات بدون هماهنگی با عربستان، پایدار نبوده و میتواند هزینههای امنیتی و اقتصادی زیادی برای منطقه ایجاد کند.
چشمانداز آینده حضرموت
تحولات حضرموت میتواند نقطه عطفی در رقابت سعودی-اماراتی باشد و مسیر نفوذ مقاومت یمن در مناطق کلیدی جنوب و شرق کشور را هموار سازد. هرگونه تصمیم نهایی درباره پیشنویس توافق عربستان، بدون هماهنگی دو متحد منطقهای ریاض و ابوظبی، میتواند منجر به درگیری داخلی و تشدید تنشها شود.
تحلیل روندها نشان میدهد که آینده استان حضرموت به شدت به تعامل و توافق میان دو قدرت منطقهای وابسته است و فرصتهای راهبردی مقاومت یمن میتواند با مدیریت هوشمندانه این شرایط، افزایش یابد.