استان ابین در جنوب یمن بار دیگر به مرکز توجه تحولات میدانی تبدیل شده است. صبح امروز، ساکنان این استان از پروازهای بیوقفه جنگندههای ناشناس بر فراز مناطق مرکزی [گزارش کامل یمن نیوز] خبر دادند؛ رخدادی که همزمان با افزایش تنشها در جنوب، نشان میدهد رقابت میان عربستان و امارات وارد مرحلهای تازه و خطرناک شده است.
جنوب یمن؛ میدان رقابت اشغالگران
جنوب یمن طی سالهای اخیر عملاً میان دو قدرت متجاوز تقسیم شده است. امارات با نفوذ در عدن، لحج، ساحل غربی و حضرموت، جایگاه خود را تثبیت کرده و عربستان با اتکا به نیروهای حزب اصلاح و دولت هادی تلاش کرده نفوذ ابوظبی را مهار کند.
استان ابین بهدلیل موقعیت جغرافیایی و اینکه زادگاه عبدربه منصور هادی است، اهمیت ویژهای دارد. هرگونه تغییر نظامی در این استان میتواند پیامدهای گستردهای در سراسر جنوب داشته باشد.
سناریوی اول؛ امارات در مسیر سرکوب جدید
نشانههای میدانی
برخی شواهد نشان میدهد جنگندههای حاضر در آسمان ابین ممکن است متعلق به امارات باشند. ابوظبی در ماههای اخیر اقداماتی برای بازسازی جایگاه نظامی خود در جنوب آغاز کرده است؛ از اعزام نیرو به بلحاف گرفته تا تقویت شورای انتقالی.
این تحرکات یادآور عملیات شبوة است؛ جایی که نیروهای تحت حمایت امارات توانستند حزب اصلاح را از شرق یمن بیرون کنند. اکنون نیز احتمال میرود ابوظبی قصد داشته باشد با اقدامی مشابه، نفوذ عربستان را در ابین محدود کند.
سناریوی دوم؛ هشدار عربستان به امارات
پیام آشکار ریاض
در مقابل، برخی نشانهها احتمال دیگری را مطرح میکند: اینکه پروازها از سوی عربستان انجام شده باشد. ریاض طی ماههای اخیر از رفتارهای اماراتی بهشدت نگران است؛ بهویژه پس از تلاش ابوظبی برای تسلط بر حضرموت.
پرواز جنگندهها میتواند حامل پیامی آشکار به امارات باشد: «جنوب تنها متعلق به تو نیست.» بنابراین این تحرکات شاید نه مقدمه حمله، بلکه نوعی هشدار و قدرتنمایی از سوی ریاض باشد.
نتیجه مشترک؛ بنبست ائتلاف متجاوز
چه جنگندهها سعودی باشند و چه اماراتی، یک واقعیت روشنتر از همیشه دیده میشود: ائتلافی که هشت سال پیش با شعار «بازگرداندن مشروعیت» وارد یمن شد، اکنون گرفتار جنگ داخلی میان اعضای خود شده است.
جنوب یمن به صحنه رقابت و تصفیه حساب میان اشغالگران تبدیل شده و این امر نتیجه مستقیم شکست ائتلاف در تحقق اهداف اعلامیاش است.
چشمانداز تحولات
۱ـ شکست پروژه تجزیه جنوب
تلاشهای اشغالگران برای تقسیم جنوب یمن و ایجاد ساختارهای وابسته، عملاً به بنبست رسیده است. اختلافات داخلی میان عربستان و امارات باعث شده هیچیک نتوانند طرحهای خود را بهطور کامل اجرا کنند. این شکست نشان میدهد که پروژه تجزیه، بیش از آنکه واقعیت داشته باشد، یک شعار تبلیغاتی بود که اکنون فرو ریخته است.
۲ـ از دست رفتن کنترل نیروهای خارجی
با وجود حضور گسترده نظامی، نیروهای خارجی دیگر توانایی مدیریت مناطق اشغالی را ندارند. هر روز شاهد آشفتگی بیشتر در جنوب هستیم؛ از درگیری میان مزدوران گرفته تا ناتوانی در اداره مناطق حساس. این وضعیت نشان میدهد که اشغالگران بهجای تثبیت قدرت، در حال از دست دادن کنترل هستند.
۳ـ آگاهی و مقاومت مردم جنوب
مردم جنوب یمن بهتدریج به این حقیقت رسیدهاند که تکیه بر اشغالگران راهی بهسوی ثبات و امنیت نیست. تجربه سالهای گذشته ثابت کرده تنها مقاومت در برابر تجاوز میتواند آیندهای مستقل و امن برای جنوب رقم بزند. این آگاهی اجتماعی، زمینهساز شکلگیری موج تازهای از مقاومت مردمی خواهد بود که دیر یا زود اشغالگران را وادار به عقبنشینی میکند.
در هر حال پروازهای امروز در آسمان ابین، آغاز مرحلهای تازه از فروپاشی ائتلاف سعودی–اماراتی است؛ مرحلهای که در نهایت به بازپسگیری کامل جنوب از دست متجاوزان منتهی خواهد شد.