رقابت پنهان میان عربستان سعودی و امارات متحده عربی برای نفوذ و تسلط بر منابع و ثروتهای ملی یمن [گزارش کامل ۲۶ سپتامبر] شدت گرفته است. امارات با کنترل مستقیم مناطق استراتژیک و عربستان با فشار سیاسی و میانجیگری، سهم خود را از ثروتها و نفوذ کشور دنبال میکنند؛ رقابتی که پیامدهای اقتصادی و امنیتی جدی برای مردم یمن دارد.
اختلافات عربستان و امارات در یمن
اختلافات میان ریاض و ابوظبی در یمن طی سالهای اخیر افزایش یافته است. امارات با عدم عقبنشینی نیروهای وابسته از مناطق مرزی، نفوذ عربستان در بخشهای جنوبی و شرقی یمن را محدود کرده است. عربستان در واکنش با فشار سیاسی بر شورای انتقالی و تقویت مواضع نظامی، تلاش کرده نفوذ خود را حفظ کند، اما پیشروی امارات در استانهای کلیدی همچون حضرموت و المهرة، نشاندهنده تغییر معادلات در نقشه ژئوپلیتیک یمن است.
رقابت اقتصادی و دسترسی به منابع
یکی از مهمترین ابعاد این رقابت، کنترل منابع اقتصادی و نفتی یمن است. امارات تمرکز خود را بر مدیریت مستقیم مناطق، بنادر و شبهنظامیان گذاشته و شبکه نفوذ اقتصادی قدرتمندی ایجاد کرده است. عربستان با تکیه بر حکومتهای محلی و میانجیگری سیاسی، سعی در حفظ کنترل منابع و تقویت جایگاه منطقهای خود دارد. این رقابت اقتصادی پیامدهای گستردهای برای رفاه مردم یمن و امنیت ملی دارد.
پیامدهای اجتماعی و انسانی
مردم یمن که بیش از یک دهه جنگ، تورم و کمبود سوخت را تجربه کردهاند، اکنون با پیامدهای مستقیم رقابت سعودی–اماراتی مواجهاند. انتقال درآمدها و منابع ملی به حسابهای تحت کنترل خارجی، ریشه بحران اقتصادی و انسانی کشور و تهدیدکننده امنیت معیشتی میلیونها یمنی است.
ابعاد نظامی رقابت سعودی–اماراتی
رقابت میان دو قدرت خلیجی به حوزه نظامی نیز کشیده شده است. امارات با حمایت از نیروهای شبهنظامی و گروههای «پشتیبانی سریع» در سودان، توانسته منافع عربستان را به چالش بکشد. پاسخ عربستان عمدتاً شامل فشار سیاسی و تقویت مواضع نظامی محدود بوده که مانع پیشروی امارات نشده است.
پیامدهای منطقهای و سیاسی
این رقابت نه تنها بر یمن، بلکه بر خلیج فارس و منطقه تأثیرگذار است. با کاهش نفوذ آمریکا و تلاش دو کشور برای پر کردن خلأ قدرت، احتمال تنشهای منطقهای افزایش یافته است. کنترل مستقیم امارات بر مناطق جنوبی و بنادر استراتژیک، توان عربستان برای نفوذ را محدود کرده و سیاستهای داخلی و خارجی یمن را تحت فشار قرار داده است.
یمن صحنه رقابت ثروت و قدرت
تحلیل روند تحولات نشان میدهد یمن نه تنها قربانی جنگ مستقیم، بلکه صحنه رقابت اقتصادی و سیاسی میان عربستان و امارات شده است. امارات با تمرکز بر کنترل مستقیم مناطق و منابع حیاتی و عربستان با فشار سیاسی و میانجیگری، در تلاش برای سهم بیشتری از ثروتها و نفوذ کشور هستند. تنها راه خروج از بحران، اتحاد داخلی و بازپسگیری منابع ملی است؛ در غیر این صورت یمن همچنان میدان آزمون و تقابل قدرتهای خارجی باقی خواهد ماند و امنیت اقتصادی و اجتماعی مردم به شدت تهدید خواهد شد.