مقدمه
در اقدامی بحثبرانگیز، رسانههای جنوبی گزارش دادند که عیدروس الزبیدی، رئیس شورای انتقالی جنوب، علی هیثم الغریب، که یک وکیل است، را مأمور تشکیل دولت جدید جنوب متشکل از ۲۶ وزیر از شخصیتهای برجسته جنوبی و وفادار به شورای انتقالی کرده است. این خبر در بحبوحه شرایط ناپایدار در عدن و مناطق جنوبی منتشر شده است. افزایش فشارها بر شورای انتقالی به دلیل وخامت مستمر خدمات عمومی، افزایش اعتراضات مردمی در نتیجه قطع برق و آب، افزایش قیمت کالاهای اساسی و فروپاشی پول ملی، سوالاتی را در مورد نیات و اهداف شورای انتقالی از این اقدام برانگیخته است.
تشکیل دولت جنوبی: اقدامی نمادین یا واقعگرایانه؟
به گزارش مرکز رسانهای انقلاب جنوب، که نزدیک به جنبش جنوب و جریان جداییطلب است، اسامی وزرای مأمور تشکیل دولت جدید فاش شده است. این در حالی است که از تمهیداتی برای اعلام قریبالوقوع تشکیل دولت صحبت میشود، اگرچه هنوز هیچ تأیید رسمی از سوی شورای انتقالی وجود ندارد.
بدون شک، این اقدام یک تحول سیاسی جدید خواهد بود که نشاندهنده تنش در وضعیت عدن و مناطق جنوبی است. به نظر میرسد که تکلیف رئیس شورای انتقالی به این تیم برای تشکیل دولت جنوبی، اقدامی حسابشده برای تأکید بر توانایی شورا در اداره مستقل امور جنوب است، در حالی که ساکنان از بحرانهای اقتصادی و خدماتی فزاینده رنج میبرند. این امر ممکن است بحران «اعتماد» بین شورا و مردم جنوب ایجاد کند و اختلافات داخلی را تشدید کند.
ابعاد این اقدام در این مقطع زمانی
با توجه به تشدید بحرانهای اقتصادی و اجتماعی در شهر عدن، به نظر میرسد که شورای انتقالی در تلاش است تا از طریق ایده «دولت جنوبی» صحنه سیاسی را تشدید کند. این تصمیم در زمانی اتخاذ میشود که عدن شاهد اعتراضات گسترده مردمی به دلیل قطع برق و آب و همچنین فروپاشی ارز محلی و افزایش بیسابقه قیمتها است. این وخامت مستمر در خدمات و بدتر شدن شرایط زندگی، فشار شهروندان بر شورای انتقالی را افزایش داده است، که با نارضایتی بخشهای وسیعی از جامعه جنوبی روبرو است. ناظران معتقدند که ایده تشکیل دولت جنوبی ممکن است تلاشی برای مهار این اعتراضات خشمگین و تأکید بر این باشد که شورای انتقالی مسئول اول و آخر نمایندگی جنوب و مسائل آن است.
این رویکرد میتواند بخشی از طرحی برای جلب توجه به یک پروژه سیاسی باشد که شکست دولت به رسمیت شناخته شده بینالمللی را ثابت میکند، که شورای انتقالی آن را به ضعف و ناتوانی در اداره کشور متهم میکند، که ممکن است به تقویت موضع سیاسی شورا در برابر مردم جنوب کمک کند.
فشار شورای انتقالی بر ائتلاف سعودی-اماراتی
از سوی دیگر، تحلیلگران سیاسی معتقدند که شورای انتقالی ممکن است از اهرم «دولت جنوبی» برای فشار بر ائتلاف عربی به رهبری عربستان سعودی و امارات متحده عربی استفاده کند، زیرا آنها خواستههای انتقالی برای مداخله فعال برای نجات شهر عدن از فروپاشی خدماتی و اقتصادی را نادیده میگیرند. به گفته برخی منابع، انتقالی این تشدید بحران سیاسی را وسیلهای برای فشار بر این دو کشور میداند که همواره از شورای انتقالی با هدف دستیابی به دستاوردهای سیاسی یا مالی در چارچوب ائتلافهای بینالمللی و منطقهای حمایت کردهاند.
این تلاشها در مقطع حساسی صورت میگیرد، زیرا توجهات به نقش عربستان سعودی و امارات در یمن معطوف شده است و شورای انتقالی احساس میکند که این فشار باعث تسریع در اجرای برخی از خواستههای سیاسی و اقتصادی آن خواهد شد، که اساساً مربوط به بهبود اوضاع در عدن و دستیابی به نوعی استقلال یا خودمختاری برای جنوب است.
موانع پیش روی اعلام دولت جنوبی
با وجود اشارات مکرر شورای انتقالی در مورد تشکیل دولت مستقل جنوبی، بسیاری از کارشناسان معتقدند که اجرای این پروژه در واقعیت ممکن است با چالشهای بزرگی روبرو شود. برخی معتقدند که شورای انتقالی توانایی دستیابی به ثبات واقعی در عدن را ندارد، زیرا علیرغم تسلط بر منابع عظیمی از مالیات، عوارض و درآمدهای محلی، قادر به ارائه خدمات اساسی نیست. تجربه سالهای گذشته نشان داده است که شورای انتقالی علیرغم کنترل بر شهر، هنوز از ناتوانی بزرگی در اداره امور، از جمله تأمین آب، برق و خدمات بهداشتی اساسی رنج میبرد. کارشناسان میافزایند که عدم وجود توافق داخلی بین طرفهای جنوبی ممکن است مانع اصلی تشکیل یک دولت کارآمد باشد که بتواند به مطالبات مردمی پاسخ دهد و ثبات را در منطقه برقرار کند.
پرسش بزرگ: آیا شورای انتقالی در تشکیل دولت جنوبی موفق خواهد شد؟
در سایه این تحولات سیاسی، بزرگترین سوال این است که آیا شورای انتقالی در تشکیل یک دولت واقعی جنوبی موفق خواهد شد یا اینکه این فقط یک اهرم فشار سیاسی دیگر در درگیری نفوذ بین نیروهای رقیب برای کنترل در جنوب یمن است. در حالی که به نظر میرسد ایده دولت جنوبی از حمایت برخی محافل جنوبی برخوردار است، اما شک و تردیدها در مورد توانایی شورا در اداره موفقیتآمیز این دولت، در سایه چالشهای اقتصادی و اجتماعی که جنوب از آن رنج میبرد، همچنان پابرجا است.
منبع: البوابة الإخبارية اليمنية
ترجمه و بازنویسی: تیم تحریریه یمنالاسلام