تنشهای پنهان میان عربستان سعودی و امارات متحده عربی در سالهای اخیر بهطور فزایندهای در حوزههای مختلف سیاسی، اقتصادی و ژئوپلیتیکی نمود یافتهاند. اگرچه این دو کشور در بسیاری از مسائل منطقهای همکاری نزدیکی داشتهاند، اما رقابتهای زیرسطحی و اختلافات استراتژیک بهتدریج آشکار شدهاند.
یکی از مهمترین زمینههای تنش، اختلافات در سیاستهای نفتی و اقتصادی است. در سال ۲۰۲۱، امارات با اعتراض به سهمیهبندی تولید نفت در اوپکپلاس، جلسه این سازمان را به تعویق انداخت و خواستار افزایش سهمیه تولید خود شد. این در حالی بود که عربستان بر حفظ توافقات قبلی تأکید داشت. این اختلافات نشاندهنده رقابت اقتصادی میان دو کشور برای افزایش نفوذ در بازارهای جهانی است.
در جنگ یمن نیز، با وجود اینکه هر دو کشور در ائتلاف عربی علیه انصارالله مشارکت داشتند، اما اهداف و رویکردهای متفاوتی را دنبال میکردند. عربستان بهدنبال حفظ تمامیت ارضی یمن و مقابله با نفوذ ایران بود، در حالیکه امارات از گروههای جداییطلب در جنوب یمن حمایت میکرد تا نفوذ خود را در سواحل جنوبی و دریای سرخ گسترش دهد. این تفاوت رویکردها منجر به تنشهایی در روابط دو کشور شد.
اختلافات مرزی، بهویژه در مورد جزایر الیاسات، یکی دیگر از زمینههای تنش بین دو کشور است. عربستان اعلام کرده است که هیچگونه ترسیم یکجانبه مرزی از سوی امارات را که مغایر با توافقنامه ۱۹۷۴ باشد، به رسمیت نمیشناسد. این موضوع به سازمان ملل متحد کشیده شده و نشاندهنده شکافهای عمیق در روابط دو کشور است.
همچنین هر دو کشور بهدنبال افزایش نفوذ خود در منطقه هستند. امارات با امضای توافقنامههای عادیسازی روابط با رژیمصهیونیستی، گامهایی در جهت افزایش نقش خود در معادلات منطقهای برداشته است. این در حالی است که عربستان هنوز در این زمینه محتاطانه عمل میکند. این تفاوت در رویکردها منجر به رقابتهایی در حوزههای دیپلماتیک و امنیتی شده است.
دو کشور در حوزه حملونقل و تجارت نیز با یکدیگر رقابت دارند. امارات با توسعه بنادر و خطوط هوایی خود، بهدنبال تبدیل شدن به مرکز حملونقل منطقهای است. این موضوع با تلاشهای عربستان برای توسعه بندر نئوم و جذب سرمایهگذاریهای خارجی در تضاد قرار گرفته و منجر به رقابتهایی در این حوزه شده است.
در مجموع، اگرچه عربستان و امارات در بسیاری از زمینهها همکاری نزدیکی داشتهاند، اما اختلافات استراتژیک و رقابتهای منطقهای میان آنها بهتدریج افزایش یافته است. این تنشها میتوانند تأثیرات قابلتوجهی بر معادلات منطقهای و آینده همکاریهای دو کشور داشته باشند.
منبع: مرکز بررسیهای راهبردی امارات
بازنویسی: تیم تحریریه یمنالاسلام