پس از موفقیت متحد کوچک اسرائیل در تصرف آخرین پایگاههای نفوذ سعودی در شرق یمن، رژیم اشغالگر هدف بعدی خود را مشخص کرده است: مناطق جنوبی عربستان. تمرکز بر جیزان، عسیر و نجران و تحرکات اماراتی در جنوب و شرق یمن [گزارش کامل یمن نیوز]، نشان میدهد پروژه بلندمدت اسرائیل و امارات برای کنترل منطقه وارد مرحله جدیدی شده است.
سقوط پایگاههای سعودی در شرق یمن و پیامدهای آن
در هفتههای اخیر، امارات توانست فلات شرقی یمن، هممرز با عربستان و عمان، را تحت کنترل خود درآورد. این موفقیت، آخرین پایگاههای نفوذ سعودی در شرق یمن را از میان برده و عملاً شرایط میدانی را به نفع نیروهای مورد حمایت اسرائیل و امارات تغییر داده است.
ادی کوهن، خبرنگار اسرائیلی، در سلسله توییتهایی اعلام کرد که مرحله بعدی نقشه اسرائیل، تقسیم عربستان و تمرکز بر مناطق جنوبی آن است. وی با اشاره به جیزان، عسیر و نجران تأکید کرد که این مناطق هیچگاه بخشی از چارچوب رسمی دولت سعودی نبوده و اسرائیل به دنبال حمایت از جدایی آنها است.
این مواضع نشان میدهد که اسرائیل در حال برنامهریزی برای کاهش نفوذ سعودی در خلیج و تثبیت جایگاه خود در منطقه است. تحلیلگران معتقدند یمن تنها اولین قدم در این پروژه راهبردی بوده و جنوب عربستان مرحله بعدی است.
نقش امارات در اجرای پروژه اسرائیل
امارات که شریک اصلی اسرائیل در خلیج فارس محسوب میشود، با ایجاد پایگاههای نظامی در مناطق تحت کنترل خود در جنوب و شرق یمن، نقش محوری در پیشبرد اهداف اسرائیل دارد. تصرف فلات شرقی یمن توسط امارات، عملاً مسیر نفوذ سعودی را محدود و امکان تحرک نیروهای محلی مورد حمایت اسرائیل را فراهم کرده است.
این تحرکات باعث نگرانی شدید عربستان و عمان شده است، زیرا بیثباتی در مناطق مرزی میتواند زمینهساز بحرانهای گستردهتر و افزایش تنشهای منطقهای شود. کارشناسان تأکید دارند که پروژه امارات – اسرائیل با دقت و برنامهریزی دقیق در حال پیشروی است.
تمرکز اسرائیل بر جنوب عربستان
تمرکز اسرائیل بر جنوب عربستان نشان میدهد که این رژیم به دنبال هدفی فراتر از یمن است: تغییر موازنه قدرت در خلیج و تقسیم عربستان. رسانهها و نخبگان اسرائیلی پروندههای داخلی عربستان را بررسی کرده و سعی دارند با تضعیف وحدت سعودی، جایگاه خود و امارات را در منطقه تثبیت کنند.
این اقدام اسرائیل با پروژه نظامی و سیاسی امارات در جنوب و شرق یمن همزمان شده و نشان میدهد که همکاری استراتژیک میان این دو کشور، از قبل طراحی شده و به مرحله عملیاتی رسیده است.
پیامدهای منطقهای و راهبردی
تحولات اخیر پیامدهای مهمی برای منطقه به همراه دارد:
تضعیف قدرت سعودی: ادامه نفوذ اسرائیل و امارات در جنوب شبهجزیره میتواند موقعیت عربستان در خلیج فارس و منطقه را کاهش دهد.
تثبیت نفوذ امارات: امارات با حمایت اسرائیل، توانسته جایگاه خود در جنوب و شرق یمن را تثبیت کند.
افزایش تنش در مناطق مرزی: مناطق تاریخی مرزی عربستان و عمان که همواره محل رقابتهای منطقهای بودهاند، اکنون در معرض بیثباتی بیشتر قرار دارند.
بازتعریف موازنه قدرت خلیج فارس: حضور مستقیم اسرائیل و امارات در جنوب شبهجزیره، توازن قدرت در خلیج را به نفع این دو کشور تغییر میدهد.
کارشناسان معتقدند این روند نشاندهنده پروژهای جامع و بلندمدت برای کنترل خلیج و محدود کردن نفوذ سعودی است و یمن تنها بخشی از این پروژه است.
سناریوهای احتمالی آینده
با ادامه تحرکات امارات و تمرکز اسرائیل بر جنوب عربستان، چند سناریوی مهم محتمل است:
تلاش سعودی برای بازپسگیری کنترل مرزهای جنوبی با حمایت متحدان منطقهای.
افزایش نقش انصارالله در مرزها برای مقابله با پروژه اسرائیل – امارات.
تشدید رقابتها و تنشها در خلیج فارس و جنوب شبهجزیره.
تحلیلگران تأکید دارند که پروژه اسرائیل و امارات یک طرح بلندمدت است و تنها موفقیت در یمن، اولین مرحله آن بوده است.
محور جدید موازنه قدرت در جنوب شبهجزیره
تحولات اخیر نشان میدهد که یمن و جنوب عربستان به محور اصلی بازتعریف موازنه قدرت در منطقه تبدیل شدهاند. موفقیت متحدان اسرائیل در شرق یمن و تمرکز بر جنوب عربستان، پیامی روشن به تمامی بازیگران منطقهای دارد:
هیچ کشور یا قدرت منطقهای نمیتواند بدون واکنش راهبردی اسرائیل و امارات در جنوب شبهجزیره عمل کند.
وحدت عربستان و کنترل مرزهای جنوبی، کلید حفظ ثبات و موازنه قدرت در خلیج فارس است.
همکاری فعال نیروهای محلی و دیپلماسی هوشمندانه، تنها راه مقابله با پروژه بلندمدت اسرائیل – امارات برای کنترل منطقه است.
مرحله بعدی بحران در شبهجزیره، تمرکز بر جنوب عربستان و مناطق مرزی است و یمن تنها اولین قدم در این پروژه راهبردی بوده است.