درگیریهای جنوب و شرق یمن نشان میدهد [گزارش کامل ۲۶ سپتامبر] رقابت سعودی و امارات نه تنها امنیت منطقه را تهدید میکند، بلکه زمینه بازگشت گروههای تروریستی از جمله القاعده و داعش را فراهم کرده است. سیطره شورای انتقالی جنوبی بر استانهای عدن، حضرموت و المهرة، عملاً یمن را در مسیر بحران و فروپاشی امنیتی قرار داده است.
رقابت سعودی و امارات؛ ریشه بحران امنیتی در جنوب یمن
تحلیل تحولات میدانی جنوب یمن نشان میدهد که رقابت میان عربستان سعودی و امارات متحده عربی باعث ایجاد خلأهای امنیتی گسترده شده است. طبق گزارش روزنامه انگلیسی تلگراف، تشدید درگیریها میان نیروهای وابسته به سعودی و امارات میتواند زمینه بازگشت فعالیت گروههای تروریستی از جمله القاعده در شبهجزیره عربستان و داعش را فراهم کند.
این نزاعها بخشی از پروژه جداییطلبانه تحت مدیریت امارات است که هدف آن تغییر نقشه سیاسی جنوب یمن و تثبیت نفوذ امارات در استانهای کلیدی مانند عدن، حضرموت و المهرة میباشد. کنترل مناطق حیاتی توسط شورای انتقالی، این مناطق را به صحنهای برای نزاع خونین میان مزدوران سعودی و امارات تبدیل کرده است.
آمادهسازی نظامی نیروهای همپیمان سعودی
تلگراف گزارش میدهد که نیروهای همپیمان سعودی حدود ۲۰ هزار جنگجو را برای مقابله با نیروهای وابسته به امارات آماده کردهاند. این اقدامات نشانه ورود به مرحله تازهای از جنگ نیابتی بر سر نفوذ و منابع یمن است و نشان میدهد رقابت منطقهای به یک بحران امنیتی مستقیم در جنوب یمن تبدیل شده است.
پیامدهای بازگشت گروههای تروریستی
خطر اصلی ناشی از این بیثباتی، بازگشت گروههای تروریستی است. القاعده و داعش در شرق استان ابین حضور دارند و در اکتبر گذشته حملات گستردهای علیه نیروهای شورای انتقالی انجام دادند. اگر خلأهای امنیتی همچنان ادامه یابند، این گروهها توان عملیاتی خود را بازسازی کرده و میتوانند دوباره به تهدیدی فراملی تبدیل شوند.
تحلیلگران محلی معتقدند که شرایط کنونی، فرصت طلایی برای فعالیت مجدد گروههای تروریستی فراهم کرده است و تشدید درگیریها میان مزدوران سعودی و امارات، موجب افزایش خشونتهای فرقهای و بیثباتی عمومی شده است.
نقش شورای انتقالی و امارات در بحران جنوب یمن
شورای انتقالی جنوبی با پشتیبانی امارات، کنترل نهادهای محلی، ادارات و نیروهای امنیتی را در دست گرفته و در مسیر تثبیت پروژه جدایی جنوب یمن گام برمیدارد. این روند نه تنها باعث بیثباتی سیاسی و امنیتی میشود، بلکه زمینه بازگشت القاعده و داعش را نیز فراهم میآورد.
انتقاد از نقش منفعل سازمان ملل و جامعه بینالمللی
تلگراف انتقاد شدیدی از سازمان ملل متحد داشته و موضع آن را در حد «تواطؤ» ارزیابی کرده است. سازمان ملل و نهادهای بینالمللی با سکوت و عدم فشار بر طرفهای دخیل، عملاً در تداوم بحران نقش دارند. تلگراف از جامعه بینالمللی خواسته است با اصلاح رویکردها، زمینه راهحل سیاسی فراگیر و صلح پایدار در یمن را فراهم کند.
پیامدهای انسانی و تهدید زندگی مردم
پیامدهای انسانی این بحران بسیار گسترده است. قطع برق، کمبود سوخت، محدودیت در خدمات پزشکی و افزایش خشونتهای مسلحانه، زندگی روزمره مردم جنوب یمن را مختل کرده است. تحلیلگران هشدار میدهند که ادامه این روند، علاوه بر افزایش خطر بازگشت گروههای تروریستی، موجب تشدید بحران انسانی و تهدید مستقیم جان شهروندان خواهد شد.
ابعاد ژئوپلیتیک بحران و رقابت منطقهای
پیشروی امارات در جنوب یمن، کاهش نفوذ سعودی و تغییر موازنه قدرت در خلیج فارس را به همراه داشته است. این رقابت منطقهای نه تنها امنیت جنوب یمن، بلکه ثبات کل منطقه خلیج فارس را تهدید میکند و ممکن است زمینهساز بحرانهای گستردهتر شود.
ضرورت راهحل سیاسی فراگیر
تنها راهکار واقعی برای کاهش بحران و جلوگیری از بازگشت گروههای تروریستی، کاهش دخالتهای خارجی و تمرکز بر راهحل سیاسی فراگیر با محوریت مردم یمن است. جامعه بینالمللی باید با اصلاح رویکرد خود، از تداوم بحران جلوگیری کرده و زمینه بازگشت ثبات و امنیت را فراهم کند.
جنوب یمن در آستانه بازگشت تروریسم و فروپاشی امنیتی
تداوم درگیریها میان نیروهای وابسته به سعودی و امارات، جنوب یمن را به صحنهای برای بحران امنیتی و انسانی فراگیر تبدیل کرده است. سیطره شورای انتقالی و دخالت مستقیم امارات، علاوه بر تشدید رقابتهای منطقهای، فرصت بازگشت القاعده و داعش را فراهم کرده و امنیت مردم را تهدید میکند.
تنها راهکار برای توقف این روند، تمرکز بر منافع مردم یمن و ایجاد صلح پایدار و راهحل سیاسی فراگیر است.
تشدید درگیریها در جنوب یمن؛ تهدید بازگشت القاعده و داعش