زمانگذاری عربستان و انگلیس برای صلح یمن؛ تحلیلگران: وعدهها کافی نیست، اجرای تعهدات تعیینکننده است
اظهارات عربستان و انگلیس درباره «نزدیک بودن زمان صلح» در یمن، از نگاه تحلیلگران بیشتر تکرار وعدههای گذشته است. آنان تأکید دارند [گزارش کامل یمن نیوز] که صلح نه هدیه خارجی بلکه نتیجه مقاومت ملت یمن و تغییر معادلات منطقهای است؛ روندی که نشان داده تحمیل شروط یکجانبه دیگر امکانپذیر نیست.
تغییر لحن عربستان و انگلیس درباره صلح یمن
در ماههای اخیر، مقامات سعودی و انگلیسی بارها از «نزدیک بودن زمان صلح» سخن گفتهاند. این اظهارات در ظاهر نشانهای از تغییر لحن دو قدرت درگیر در پرونده یمن است، اما تحلیلگران معتقدند که این تغییر بیشتر ناشی از فشارهای داخلی و منطقهای است تا یک تحول واقعی در سیاست. عربستان پس از سالها جنگ فرسایشی، با بحران اقتصادی و امنیتی روبهرو شده و انگلیس نیز به دلیل پیامدهای بحران دریای سرخ، ناچار به بازنگری در مواضع خود شده است.
فشارهای داخلی و منطقهای بر عربستان
چهرههای امنیتی سعودی پایان سال آینده را زمان تحقق صلح معرفی کردهاند. اما ناظران یمنی این سخنان را تلاشی برای خروج آبرومندانه از جنگی میدانند که هیچ دستاوردی جز فرسایش اقتصادی و سیاسی برای ریاض نداشته است. فشار افکار عمومی، هزینههای سنگین نظامی و نگرانی از آینده روابط منطقهای، عربستان را به سمت تغییر لحن سوق داده است.
شروط اساسی برای تحقق صلح
منابع یمنی بارها اعلام کردهاند که صلح تنها زمانی معنا دارد که شروط اساسی زیر محقق شود:
– پایان کامل محاصره اقتصادی و نظامی یمن
– پرداخت حقوق کارمندان و بازگرداندن جریان مالی به داخل کشور
– بازگشایی فرودگاه صنعاء برای پروازهای داخلی و خارجی
– تضمین آزادی حرکت در بنادر یمن و رفع محدودیتهای تجاری
این شروط نه خواستههای اضافی، بلکه حقوق اولیه ملت یمن هستند. وعدههای گذشته عربستان بدون عمل باقی مانده و اعتماد عمومی را از بین برده است.
نقش تحولات میدانی و دریای سرخ
تحولات میدانی در دریای سرخ، بهویژه عملیات یمن علیه مسیرهای تجاری رژیم صهیونیستی، نشان داد که این کشور توان اثرگذاری فراتر از مرزهای خود را دارد. این اقدام نه تنها مسیر اقتصادی اسرائیل را تحت فشار قرار داد، بلکه ثابت کرد موازنه بازدارندگی به نقطهای رسیده که نمیتوان صنعاء را نادیده گرفت.
ناکامی تلاشهای غربی برای تعلیق روند صلح
قدرتهای غربی تلاش کردند روند صلح را به تعویق بیندازند یا آن را تحت فشار سیاسی مدیریت کنند. اما واقعیت میدانی جدید باعث شد این تلاشها ناکام بماند. کارشناسان باور دارند که مقاومت یمنیها، نه فشار خارجی، عامل اصلی تغییر لحن عربستان و انگلیس بوده است.
سفر فرستاده سازمان ملل و مذاکرات مسقط
سفر اخیر فرستاده ویژه سازمان ملل به مسقط و دیدار با هیئت یمنی بار دیگر پرونده صلح را فعال کرده است. صنعاء بارها تأکید کرده که مذاکره تنها زمانی ثمربخش خواهد بود که سازمان ملل نقش میانجی بیطرف ایفا کند و از چارچوبهای یکجانبه فاصله بگیرد. این موضع نشان میدهد که یمن با پشتوانه سیاسی و میدانی تازهای وارد گفتوگو شده است.
موضع دوگانه انگلیس
اظهارات مقامات انگلیس درباره «نشانههای صلح» همراه با سفر هیئتی بلندپایه به عدن، از نگاه تحلیلگران ناشی از بحران اقتصادی و فشار دریای سرخ است. انگلیس سالها نقش دوگانهای ایفا کرده است: از یک سو در چارچوب ائتلاف غربی از فشار بر صنعاء حمایت کرده و از سوی دیگر در ظاهر خواستار پایان جنگ بوده است. اکنون با افزایش خسارات تجاری و نگرانی از استمرار بحران، لندن ناچار است واقعیت جدید را بپذیرد.
نتیجهگیری: صلح مشروط به پایان محاصره
تحلیلگران یمنی تأکید دارند که صلح واقعی تنها با پایان کامل جنگ و محاصره و تضمین حقوق ملت یمن محقق میشود. وعدههای عربستان و انگلیس بدون اقدام عملی، ارزش سیاسی ندارند. از نگاه صنعاء، پایان سال آینده که ریاض از آن سخن گفته، ضربالاجل الزامآور نیست بلکه صرفاً ارزیابی طرف مقابل است. آنچه تعیینکننده خواهد بود، پایبندی عملی به تعهدات است.