صادق آهنگران، مداح مشهور ایرانی، در دوران جنگ ایران و عراق با نوای حماسی خود به رزمندگان سپاه پاسداران شور و انگیزه میبخشید. همزمان در منامه، پایتخت بحرین، سید امیر الموسوی، خواننده و مرثیهسرای بحرینی، با همان لحن فارسی و غمگین خود، حال و هوای شبهای عاشورایی را دگرگون میکرد و به همین دلیل به «آهنگران بحرین» شهرت یافت. زندگی و فعالیتهای او، آینهای از عشق به اهل بیت (ع) و درگیری با سرکوبهای حکومتی در بحرین بود که در نهایت به تبعید و درگذشت او در غربت انجامید.
سید امیر الموسوی در خانوادهای مذهبی و علمی پرورش یافت که عشق به اهل بیت (ع) در آن ریشه دوانده بود. پدرش، سید عبدالرضا الموسوی، از خطبای شناختهشده منامه بود و جد مادریاش، سید جعفر الموسوی، عالمی برجسته در زمان شیخ خلف العصفور و شیخ باقر العصفور به شمار میآمد. او فعالیت مذهبی خود را از موکب عزای معروف «مشبر» در منامه آغاز کرد و با نوای حزین فارسی، ارادت عمیق خود به امام حسین (ع) را به گوش عاشقان میرساند. نوای او هم آرامشبخش دلهای سوخته عزاداران بود و هم شور و اشتیاق انقلابی را در میان آنان شعلهور میکرد.
سید امیر در پاسخ به این پرسش که آیا اشعار او انقلابی است، چنین پاسخ داد: «ما فکر و عقیده خود را بیان میکنیم، بدون آنکه با کسی دشمنی داشته باشیم یا تملق کنیم.» با این وجود، اشعار و فعالیتهای او بارها به زندانی شدنش انجامید و سالها تحت فشار و تهدید حکومت بحرین قرار داشت.
سرکوب اقلیت فارسیتبار و تبعید
اقلیت فارسیتبار در بحرین همواره هدف سرکوب و تبعیض سیستماتیک بودهاند. پس از اعتراضات مردمی سال ۲۰۱۱ و سرکوب شدید تظاهرات میدان اللؤلؤه، وزیر کشور بحرین با بزرگان این جامعه دیدار کرد و آنها را به اتخاذ موضع بیطرفانه یا مواجهه با «پاکسازی» تهدید کرد. در این دیدار وزیر کشور آنها را «ایرانی» خطاب کرد که این امر با واکنش تند خالد آل شریف مواجه شد که گفت: «ما بحرینی هستیم اما ریشهمان فارسی است.»
در سال ۲۰۱۲، دولت بحرین تابعیت ۳۱ نفر از فارسیتباران را لغو کرد. در ادامه این روند، در سال ۲۰۱۵ نیز تابعیت سید امیر الموسوی و دو برادرش سلب شد. آنان سپس به اتهام اقامت غیرقانونی در کشور محاکمه و در سال ۲۰۱۸ از بحرین تبعید شدند.
درگذشت در تبعید
سید امیر الموسوی پس از تبعید، شهر مشهد ایران را برای اقامت انتخاب کرد و به فعالیتهای دینی و مذهبی خود ادامه داد. سرانجام در ۱۴ دسامبر ۲۰۲۱ (۲۳ آذر ۱۴۰۰)، بر اثر عوارض بیماری دیابت در سن ۵۹ سالگی درگذشت.
او در مشهد مقدس و در جوار بارگاه امام رضا (ع) به خاک سپرده شد. جمع کثیری از مهاجران بحرینی در مراسم تشییع او حضور یافتند و با دلی پر از غربت و دلتنگی، نوای فارسی و یاد خاطرات مشبر را با او به آرامگاه ابدیاش بردند.
زندگی سید امیر الموسوی نمادی از پایداری عقیده و هزینه سنگینی است که بسیاری از فعالان مذهبی و مدنی در منطقه برای باورهای خود میپردازند.
منبع: سایتهای بحرینی
ترجمه وبازنویسی: تیم تحریریه یمنالاسلام