افشای یک گزارش محرمانه از سوی کارشناسان سازمان ملل، نگرانی‌های فزاینده‌ای را درباره نقش امارات متحده عربی در تامین تسلیحات برای شبه‌نظامیان سودانی که متهم به ارتکاب قتل‌عام و تجاوز در این کشور هستند، برانگیخته است. این گزارش که به دست روزنامه گاردین رسیده، اتهامات دیرینه‌ای را تقویت می‌کند مبنی بر اینکه امارات به طور پنهانی از طریق کشور همسایه سودان، چاد، برای این شبه‌نظامیان سلاح فراهم می‌کند؛ اتهامی که امارات قاطعانه آن را رد کرده است.
یافته‌های کلیدی این گزارش محرمانه نشان می‌دهد که یک پل هوایی منطقه‌ای جدید از امارات متحده عربی به چاد ایجاد شده است. کارشناسان سازمان ملل الگوی ثابتی از پروازهای باری هواپیماهای «ایلیوشن ایل-۷۶ تی‌دی» از امارات به فرودگاه امجاراس در چاد را مستند کرده‌اند. این پروازها به قدری منظم و پرتکرار بوده‌اند که عملاً یک مسیر تدارکاتی هوایی دائمی را شکل داده‌اند.
بر اساس این گزارش ۱۴ صفحه‌ای که در نوامبر گذشته تکمیل و به کمیته تحریم سودان شورای امنیت ارسال شده، هیاتی متشکل از پنج کارشناس سازمان ملل دست کم ۲۴ پرواز باری ایلیوشن ایل-۷۶ را شناسایی کرده‌اند که در سال گذشته در فرودگاه امجاراس چاد به زمین نشسته‌اند. پس از آن، دست‌کم سه مسیر زمینی شناسایی شده است که برای انتقال سلاح از چاد به سودان مورد استفاده قرار می‌گیرد.
نکته قابل توجه در این پروازها، ویژگی‌های خاص و مشکوک آنهاست. هواپیماها اغلب در بخش‌های مهمی از مسیر خود برای مدتی از دید رادارها ناپدید می‌شدند. به گفته کارشناسان، این الگو سوالاتی را درباره عملیات‌های مخفی احتمالی ایجاد می‌کند. آنها همچنین «خروج‌های منظم» به چاد را از دو فرودگاه امارات، از جمله در راس‌الخیمه و العین در ابوظبی بررسی کرده‌اند و دریافته‌اند که این پروازها اغلب در لحظات حساس از رادارها ناپدید می‌شوند. در یک مورد مشخص، گزارش توضیح می‌دهد که چگونه یک پرواز از «راس‌الخیمه» برخاسته، در میانه راه ناپدید شده و سپس قبل از بازگشت به ابوظبی در انجامنا، پایتخت چاد، ظاهر شده است.
این گزارش به این نکته نیز اشاره می‌کند که برخی از پروازهای شناسایی شده به اپراتورهایی مرتبط بوده‌اند که قبلاً در تدارکات نظامی و انتقال غیرقانونی تسلیحات دست داشته‌اند. افشای این اطلاعات در حالی صورت می‌گیرد که فشارها بر امارات متحده عربی به دلیل دعوت این کشور برای شرکت در کنفرانسی مهم در لندن با هدف توقف جنگ در سودان افزایش یافته است. این نشست که همزمان با دومین سالگرد جنگ داخلی سودان برگزار می‌شود و یکی از بزرگ‌ترین بحران انسانی جهان را به همراه داشته و بیش از ۱۲ میلیون نفر را آواره کرده است، برای دیوید لمی، وزیر امورخارجه انگلیس نیز پیچیدگی‌هایی ایجاد کرده است.
همچنین، پرسش‌ها درباره نقش امارات متحده عربی در حمایت از نیروهای واکنش سریع (RSF) پس از آن شدت گرفته است که در هفته گذشته سودان شاهد کشتار بیش از ۲۰۰ غیرنظامی توسط این شبه‌نظامیان در موج خشونت علیه گروه‌های قومی آسیب‌پذیر در اردوگاه‌های آوارگان و اطراف شهر الفاشر بوده است.
ایالات متحده در ژانویه به‌طور رسمی اعلام کرد که نیروهای واکنش سریع در سودان مرتکب نسل‌کشی شده‌اند. کارشناسان سازمان ملل نیز در به‌روز رسانی گزارش‌های خود در ماه نوامبر که در حال تحقیق در مورد قاچاق احتمالی سلاح از چاد به دارفور بودند، این پروازها را شناسایی کردند. آنها خاطرنشان کردند که این پروازها همزمان با تشدید درگیری‌ها در الفاشر و افزایش استفاده نیروهای واکنش سریع از هواپیماهای بدون سرنشین برای نبرد و اطلاعات بوده است؛ موضوعی که به گفته کارشناسان، نشانگر مرحله تکنولوژیکی جدید در این درگیری‌ها است.
چند روز پیش از افشای این گزارش، دیوان بین‌المللی دادگستری (ICJ) در لاهه به پرونده‌ای رسیدگی کرد که توسط سودان مطرح شده و امارات متحده عربی را به همدستی در نسل‌کشی در طول جنگ سودان متهم می‌کرد. دیوان بین‌المللی دادگستری اتهاماتی مبنی بر مسئولیت واکنش سریع در نقض جدی حقوق بشر، از جمله قتل عام، تجاوز جنسی و آوارگی اجباری در دارفور غربی را دریافت کرده است. در واکنش به این اتهامات، امارات متحده عربی مدعی است که این پرونده یک ترفند تبلیغاتی بدبینانه و سکویی برای انجام حملات دروغین علیه این کشور است.
شایان ذکر است که گاردین خاطرنشان کرده است که در گزارش نهایی هیات کارشناسی سازمان ملل در مورد سودان که قرار است تا چند روز دیگر منتشر شود، یافته‌های مربوط به پروازهای باری متعدد از امارات به چاد ذکر نشده است (!) و در گزارش ۳۹ صفحه‌ای نهایی این کارشناسان بجز در رابطه با مذاکرات صلح، اشاره‌ای به امارات نشده است. با این حال گزارش محرمانه پیشین، سوالات جدی را درباره نقش پنهان امارات در تشدید بحران انسانی در سودان مطرح می‌کند و فشارهای بین‌المللی بر این کشور را افزایش می‌دهد.
منبع: خبرگزاری دانشجویان ایران
بازنویسی: تیم تحریریه یمن‌السلام