در بحبوحه تلاشهای عربستان سعودی برای ارتقای چهره جهانی خود از طریق میزبانی رویدادهای بزرگ ورزشی، سازمان آمریکاییها برای دموکراسی و حقوق بشر در بحرین (ADHRB) در گزارشی تکاندهنده با عنوان «چگونه عربستان، استراتژی گستردهتری از تطهیر ورزشی را تقویت میکند»، پرده از رویهای برداشت که این کشور برای انحراف توجه از پرونده سنگین نقض حقوق بشر به کار میگیرد.
فرمول ۱ در جده؛ سرپوشی بر سرکوبهای داخلی؟
این گزارش که همزمان با برگزاری مسابقات گرندپری فرمول ۱ سال ۲۰۲۵ در جده منتشر شد، تأکید میکند در حالی که نگاه رسانههای بینالمللی به شور و هیجان رقابتهای ورزشی خیره شده است، عربستان سعودی در پشت صحنه به سرکوبهای شدید خود ادامه میدهد. این اقدامات شامل افزایش چشمگیر احکام اعدام و بازداشتهای خودسرانه است که به دور از چشم ناظران جهانی انجام میشوند.
بر اساس آمار ارائهشده در این گزارش، سال ۲۰۲۴ شاهد یک جهش نگرانکننده در اعدامها در عربستان سعودی بوده است. در این سال بیش از ۳۴۵ نفر اعدام شدند که این رقم دو برابر سال قبل از آن است. نکته قابل توجه اینکه ۱۳۸ نفر از اعدامشدگان، اتباع خارجی بودهاند. این اعدامها در روندهایی صورت گرفتهاند که از سوی سازمانهای حقوق بشری به عنوان «محاکمات فوری» و «فاقد شفافیت» توصیف میشوند، که سوالات جدی درباره عدالت قضایی در این کشور برمیانگیزد.
تطهیر ورزشی و چشمانداز ۲۰۳۰
سازمان ADHRB تصریح کرده است که استفاده عربستان سعودی از ورزش، به ویژه از طریق سرمایهگذاریهای عظیم صندوق سرمایهگذاری عمومی این کشور در رویدادهای بینالمللی مانند فرمول ۱، تنیس و سایر مسابقات ورزشی، بخشی جداییناپذیر از استراتژی «تطهیر ورزشی» این کشور است. هدف نهایی این استراتژی، ترمیم وجهه جهانی عربستان سعودی در چارچوب برنامههای توسعهای «چشمانداز ۲۰۳۰» است.
این گزارش انتقادی همچنین به همکاری ادامهدار برخی نهادهای ورزشی بینالمللی با عربستان سعودی اشاره میکند. این نهادها بدون توجه به سوابق حقوق بشری دولت میزبان، به همکاری خود ادامه میدهند و این امر به تداوم مصونیت از مجازات و سرکوب آزادیها در این کشور دامن میزند.