در آستانه برگزاری نشست اضطراری اتحادیه عرب [گزارش کامل دیدبان امارات] که بنا به دعوت قطر و در پاسخ به تجاوز رژیم صهیونیستی به خاک این کشور تشکیل میشود، صحنه سیاسی منطقه شاهد تحرکات گستردهای است. این تحرکات از رقابتهای عمیق و شکافهای موجود در جهان عرب پرده برمیدارد.
این تحولات نه تنها وحدت کشورهای عربی را هدف قرار داده، بلکه به زیان آرمان فلسطین نیز تمام خواهد شد. در این میان، امارات متحده عربی با رهبری «محمد بن زاید» و حمایت آمریکا، برنامهریزی دقیقی را برای تضعیف این واکنش آغاز کرده است. این استراتژی به دنبال خنثیسازی سیاسی و حفظ روند عادیسازی روابط با اسرائیل به هر قیمتی است!
استراتژی خنثیسازی امارات در نشست اتحادیه عرب
هدف اصلی امارات این است که نشست اضطراری اتحادیه عرب به محلی برای صدور بیانیههای کلی و فاقد تصمیمات الزامآور تبدیل شود. «طحنون بن زاید»، مشاور امنیتی امارات، نقشهای سهمرحلهای برای این منظور طراحی کرده است:
۱ـ آرامسازی خشم قطر: تلاش برای کاهش واکنش قاطع دوحه از طریق کانالهای دیپلماتیک.
۲ـ کاهش انتظارات از نشست: هدایت گفتوگوها به سمت بیانیههای عمومی و غیرالزامآور.
۳ـ جلب حمایت برخی کشورهای کلیدی: به ویژه مصر، برای جلوگیری از تشکیل یک جبهه واحد علیه اسرائیل.
مصر که تحت فشار امارات قرار گرفته، متعهد شده است که از اقدامات تهاجمی علیه رژیم صهیونیستی حمایت نکند. این موضعگیری، یک موفقیت برای ابوظبی محسوب میشود و نشاندهنده نفوذ امارات در میان کشورهای مهم عربی است.
نقش بازیگران کلیدی و حمایت آمریکا
عربستان سعودی در موقعیتی پیچیده قرار دارد. ریاض از یک سو تحت فشار آمریکاست تا آرامش منطقه را حفظ کند، و از سوی دیگر، روابط استراتژیک با قطر و ترکیه مانع از اتخاذ مواضع قاطع علیه رژیم صهیونیستی میشود. الجزایر و ترکیه نیز از مواضع قطر حمایت میکنند، اما وزن سیاسی آنها در برابر محور امارات-مصر-آمریکا محدود است.
در این میان، حمایت آمریکا از امارات در پشت پرده، نقش تعیینکنندهای ایفا میکند. واشنگتن با این حمایت، در تلاش است تا روند عادیسازی روابط عربی-اسرائیلی را حفظ کرده و از واکنش شدید عربی به تجاوزات اسرائیل جلوگیری کند. این حمایت، قدرت مانور امارات را افزایش داده و فشار بر عربستان برای تعدیل مواضعش را تشدید کرده است.
پیشبینی نتایج نشست: خنثیسازی سیاسی
با توجه به این تحولات، پیشبینی میشود که نتایج نشست اتحادیه عرب به بیانیههایی کلی محدود شود. این بیانیهها احتمالاً شامل محکومیت حمله به قطر، حمایت از فلسطین، دعوت به خویشتنداری و تشکیل کمیته پیگیری خواهد بود و خبری از تصمیمات عملی و الزامآور نخواهد بود.
این رویکرد که میتوان آن را «خنثیسازی سیاسی» نامید، عملاً خشم و اعتراضات عربی و اسلامی را بیاثر کرده و وضعیت موجود را حفظ خواهد کرد. این رقابتها و شکافها، در نهایت، به زیان وحدت جهان عرب و آرمان فلسطین تمام میشود و به اسرائیل اجازه میدهد تا بدون تحمل هزینههای سیاسی، به اقدامات تجاوزکارانه خود ادامه دهد.