اعتراضات مردمی در خیابان روستافیلی تفلیس، تنها یک اختلاف اقتصادی نیست؛ بلکه زنگ هشدار تازهای درباره الگوی نفوذ اقتصادی و سیاسی امارات در منطقه [گزارش کامل الامارات ۷۱] است. همان مدلی که در یمن با سیطره بر بنادر و جزایر دنبال شد، اکنون در قفقاز نیز به چالش کشیده شده است.
اعتراضات تفلیس؛ نشانهای از خستگی ملتها از مدل اماراتی
اعتراضات گسترده در گرجستان علیه پروژههای شرکت اماراتی «ایگل هیلز»، بخشی از نارضایتی روبهرشد مردم از تبدیل شهرها و سواحلشان به زمین بازی اقتصادی ابوظبی است. این اعتراضات، مشابه مقاومت مردم یمن در برابر سیطره امارات بر سواحل جنوبی، نشاندهنده الگوی تکراری نفوذ اقتصادی و امنیتی ابوظبی است.
ابهام در قرارداد؛ محور اصلی خشم مردمی
ارزش قرارداد ایگل هیلز در گرجستان ۶.۶ میلیارد دلار اعلام شده، اما دولت جزئیات آن را مخفی نگه داشته است. این پنهانکاری، خشم مردم و فعالان سیاسی را برانگیخته و نشانهای روشن از تحمیل بندهای غیرشفاف توسط امارات تلقی میشود.
الگوی امارات معمولاً شامل ورود با عنوان «سرمایهگذاری»، تحمیل قراردادهای غیرشفاف، گرفتن امتیازات بلندمدت و تبدیل پروژهها به پوششی برای نفوذ امنیتی و سیاسی است؛ همانگونه که در سقطری و بلحاف یمن دیده شد.
نگرانی از تغییر بافت جمعیتی و هویتی
مردم گرجستان بیم آن دارند که پروژههای عظیم اماراتی، هویت فرهنگی و سبک زندگیشان را قربانی کند. ساخت مجتمعهای مسکونی و تجاری در زمینی ۶۰۰ هکتاری در تفلیس و مجموعه تفریحی در زمینی ۲۵۰ هکتاری در گونیو، میتواند پیامدهای اجتماعی سنگینی داشته باشد؛ از افزایش قیمت زمین تا بیرون راندن ساکنان بومی.
این همان نگرانیای است که مردم یمن نیز در جنوب کشور نسبت به تغییر بافت اجتماعی و نفوذ امنیتی ابوظبی مطرح کردهاند.
اهداف ژئوپلیتیکی ابوظبی در قفقاز
بررسی ژئوپلیتیکی نشان میدهد:
۱ـ گرجستان دروازه اروپا و قفقاز است و حضور در آن به امارات امکان میدهد بر مسیرهای انرژی و تجارت اثر بگذارد.
۲ـ سواحل گونیو در مجاورت دریای سیاه اهمیت راهبردی دارد.
۳ـ امارات بهدنبال توسعه شبکه نفوذ در مناطقی است که قدرتهای بزرگ رقابت تنگاتنگی دارند.
این همان رویکردی است که در یمن نیز دنبال شد: کنترل گلوگاههای دریایی، ایجاد پایگاه نفوذ اقتصادی و بهرهبرداری سیاسی–امنیتی.
اهمیت اعتراضات اخیر
اعتراضات گرجستان برای چند دلیل اهمیت دارد:
– نخستین بار در یک کشور اروپای شرقی، مردم بهصورت مستقیم علیه پروژههای امارات شعار میدهند.
– خشم عمومی میتواند دولت و پارلمان را تحت فشار قرار دهد تا قرارداد را علنی کنند.
– این اعتراضات میتواند برای سایر کشورها الهامبخش باشد و الگوی هشداردهندهای علیه نفوذ امارات ارائه دهد.
امارات؛ از یمن تا قفقاز، بحران مشروعیت در حال گسترش
اعتراضات گرجستان علیه پروژههای ایگل هیلز تنها یک اتفاق اقتصادی نیست؛ بلکه نشانهای از خستگی ملتها از مدل نفوذ امارات است. مدلی که همانگونه در یمن با مقاومت مردمی روبهرو شد، اکنون در قفقاز نیز با واکنشهای تند مواجه شده است.
این رخداد نشان میدهد که ابوظبی در تلاش برای تبدیل خود به یک بازیگر فرامنطقهای، در حال عبور از مرزهای اقتصادی به حوزههای سیاسی–امنیتی است. چنین رفتاری اگر در مناطق اسلامی و عربی پیامدهای سنگینی داشته، اکنون در یک کشور اروپایی نیز به چالش کشیده شده است.
در نهایت، امارات در حال تجربه مرحلهای تازه از بحران مشروعیت منطقهای است؛ بحرانی که از یمن آغاز شد و امروز دامنه آن به تفلیس رسیده است.