مواضع اخیر «شورای انتقالی جنوب» در واشنگتن نشان میدهد این شورا بیش از هر زمان دیگری به قدرتهای خارجی وابسته شده [گزارش کامل یمن نیوز] و منابع یمن را به کالایی قابل معامله تبدیل میکند؛ تحلیلی که از دیدگاه جریانهای ملی، نمایانگر ادامه پروژه تجزیهطلبانه جنوب یمن است.
شورای انتقالی جنوب، که از بدو تأسیس خود با حمایت مستقیم امارات شکل گرفت، همواره بهعنوان ابزاری کارکردی برای اجرای پروژههای خارجی در جنوب یمن عمل کرده و نقش آن در تشدید شکافهای داخلی و تضعیف ساختارهای حاکمیتی کاملاً مشهود است. اکنون با تغییر اولویتهای حامیان منطقهای، این شورا تلاش میکند با نزدیک شدن به آمریکا، بقای سیاسی و امنیتی خود را تضمین کند؛ حتی اگر این بقا به بهای فروش آشکار منابع ملی تمام شود.
نگاه شورای انتقالی به منابع یمن
مواضع اخیر شورای انتقالی درباره فرصتهای سرمایهگذاری در حوزه نفت، گاز، کشاورزی، شیلات، بنادر و گردشگری جنوب یمن نشان میدهد که این جریان یمن را نه یک وطن مستقل، بلکه بهعنوان میدان منافع خارجی میبیند. این رویکرد، بازتولید همان منطق استعمار نوین است که طی دههها ملتها را به حاشیه رانده و منابعشان را غارت کرده است.
وابستگی شورا به حمایت خارجی
انتقال تمرکز شورای انتقالی از ابوظبی به واشنگتن، نشانهای از بحران مشروعیت این شورا است. جریانی که موجودیتش وابسته به حمایت خارجی است، ناگزیر به دنبال حامی جدید میگردد. آمریکا با نفوذ جهانی و سابقه مداخلات اقتصادی و نظامی، گزینهای جذاب اما پرخطر برای ملت یمن است.
از نگاه جریانهای داخلی یمن، آمریکا نه بخشی از راهحل بحران است و نه توسعه واقعی جنوب را هدف قرار میدهد؛ بلکه صرفاً به دنبال امنیت مسیرهای انرژی، کنترل منابع و تضمین منافع متحدان منطقهای است. نزدیک شدن شورای انتقالی به واشنگتن بهمعنای قرار گرفتن کامل در صف پروژه آمریکایی در منطقه تلقی میشود.
جنگ به جای صلح
یکی دیگر از ابعاد خطرناک مواضع شورای انتقالی، تأکید بر ناممکن بودن هرگونه راهحل سیاسی با صنعاست. صلح و ثبات بهمعنای پایان نقش نهادهای اجارهای است و شورای انتقالی ناگزیر است حیات خود را به ادامه بحران و مداخله خارجی گره بزند. شعار «مقابله با جریانهای داخلی» تنها ابزاری برای جلب حمایت خارجی و مشروعیتبخشی به نقش تخریبی این شوراست.
ادعای همسویی با دولت موسوم به «مشروع»
این ادعا که شورا بخشی از چارچوب حاکم است و با دولت مشروع تعارض ندارد، با واقعیتهای میدانی مطابقت ندارد. عملکرد این شورا در جنوب یمن نشان داده که همواره یکی از عوامل اصلی تضعیف دولت و ایجاد هرجومرج بوده است.
از نگاه جریانهای ملی، خطر شورای انتقالی صرفاً محدود به جنوب نیست؛ این شورا بخشی از پروژهای گسترده است که هدف آن جلوگیری از شکلگیری یک یمن مستقل و متحد است. فروش علنی منابع، دعوت از شرکتها و نفی گفتوگوی ملی، نشانههای واضح این مسیر خطرناک هستند.
چشمانداز آینده
با وجود تلاش شورا برای کسب حمایت واشنگتن و دریافت بیانیههای سیاسی، تجربه تاریخی یمن نشان داده که جریانهای وابسته، هرچند ممکن است مدتی فعال باشند، اما محکوم به شکستاند. مسیر واقعی نجات یمن در تقویت گفتوگوی داخلی، حفظ استقلال سیاسی و اقتصادی و مقابله با هرگونه وابستگی به قدرتهای خارجی است؛ مسیری که جریانهای ملی آن را تنها راه تضمین آینده امن و مستقل میدانند.