مقدمه
در پی تحولات اخیر در سودان و شکست‌های پی در پی نیروهای واکنش سریع (RSF) که از حمایت امارات متحده عربی برخوردارند، مقامات اماراتی دچار خشم و آشفتگی شده‌اند. به ویژه بازپس‌گیری کاخ ریاست جمهوری در خارطوم توسط ارتش سودان، ضربه نمادین بزرگی به نیروهای تحت حمایت امارات وارد کرده است. این امر منجر به برگزاری جلسات اضطراری در ابوظبی و صدور دستوراتی برای تغییر روایت رسانه‌ای و تلاش برای حفظ منافع امارات در عرصه بین‌المللی شده است. در ادامه، متن به بررسی جزئیات این واکنش‌ها و تلاش‌های امارات برای مدیریت پیامدهای حمایت از نیروهای واکنش سریع در سودان می‌پردازد.
شکست‌های پی در پی نیروهای واکنش سریع مورد حمایت امارات متحده عربی در سودان، به ویژه از دست دادن کاخ ریاست جمهوری در خارطوم، خشم و آشفتگی مقامات اماراتی را برانگیخته است. نیروهای واکنش سریع که برای دو سال جنگ داخلی در سودان از حمایت نظامی، مالی و رسانه‌ای امارات برخوردار بودند، پس از آنکه ارتش سودان آن‌ها را مجبور به عقب نشینی کرد، کنترل کاخ ریاست جمهوری در خارطوم را از دست دادند. وزیر اطلاعات و سخنگوی ارتش سودان تاکید کرد که این کاخ، نماد قدرت در سودان برای دو قرن، بار دیگر تحت کنترل دولت قرار گرفته است.
خالد علی العیسر، وزیر امور خارجه سودان، در شبکه‌های اجتماعی بازپس‌گیری کاخ ریاست جمهوری را یک پیروزی نمادین بزرگ برای ارتش سودان خواند. او خاطرنشان کرد که در روزهای اولیه جنگ در آوریل ۲۰۲۳، بیشتر خارطوم به کنترل نیروهای واکنش سریع درآمده بود و ارتش مجبور به نقل مکان به پایگاه‌های پراکنده در داخل شهر شده بود. به گفته منابع آگاه اماراتی، تثبیت کنترل ارتش سودان بر کاخ ریاست جمهوری منجر به گسترش خشم و آشفتگی در داخل کاخ حاکم در ابوظبی شده است.
منابع گزارش داده‌اند که در پی این تحولات، یک جلسه اضطراری بین محمد بن زاید، رئیس امارات، و محمد دحلان، مشاور ویژه او که به عنوان معمار پرونده سودان و رابط با نیروهای واکنش سریع شناخته می‌شود، برگزار شده است. به گفته این منابع، دحلان پس از توبیخ شدید از سوی بن زاید جلسه را ترک کرده است. در همین راستا، محمد بن زاید دستورات فوری برای قرارداد مجدد با شرکت لابی کانادایی دیکنز و مدسون صادر کرده است. این شرکت پیش از این در سال ۲۰۱۹ توسط امارات به کار گرفته شده بود تا تصویر شبه‌نظامیان نیروهای واکنش سریع را اصلاح کند، از آن‌ها در برابر شکست‌های پی در پی دفاع کرده و جنایات جنگی آن‌ها را لاپوشانی کند.
دستورات جدید محمد بن زاید شامل تحریف روایت ارتش سودان در رسانه‌های غربی و نشان دادن وضعیت به عنوان یک “درگیری پیچیده داخلی” بدون دخالت هیچ طرف خارجی است. علاوه بر این، تلاش برای بهبود چهره دیپلماتیک امارات متحده عربی از طریق کمپین‌های روابط عمومی که این کشور را به عنوان یک میانجی “بشردوستانه” در سودان معرفی می‌کند و بر نقش آن در ارسال کمک‌های بشردوستانه تمرکز دارد، از دیگر دستورات صادر شده است. همچنین، مصاحبه‌ها و مقالات تبلیغاتی در روزنامه‌های بزرگ غربی ترتیب داده شده است تا هرگونه نقش امارات در حمایت از شبه‌نظامیان نیروهای واکنش سریع را رد کنند و استدلال شود که سودان برای مدت طولانی تقسیم شده است و این اختلاف یک درگیری داخلی است که امارات هیچ نقشی در آغاز یا حمایت از آن نداشته است.
رژیم امارات همچنین برای محافظت از منافع بن زاید در برابر تحریم‌های بین‌المللی، از طریق لابی در پشت صحنه در کنگره، در حلقه‌های تصمیم‌گیری اتحادیه اروپا و در رسانه‌های غربی، کارزارهای فشار پیشگیرانه را نیز به راه انداخته است. به نظر می‌رسد امارات متحده عربی پس از ناکامی در پیشبرد اهداف خود از طریق حمایت از نیروهای واکنش سریع، اکنون به دنبال تغییر روایت و کاهش تبعات احتمالی ناشی از نقش خود در بحران سودان است.
جمع‌بندی
در مجموع، تحولات اخیر در سودان، به ویژه بازپس‌گیری کاخ ریاست جمهوری توسط ارتش این کشور، باعث خشم و آشفتگی در میان مقامات اماراتی شده است. امارات که برای مدت دو سال از نیروهای واکنش سریع حمایت نظامی، مالی و رسانه‌ای کرده بود، اکنون شاهد شکست متحدان خود است. در پی این شکست‌ها، رئیس امارات دستوراتی برای تغییر روایت رسانه‌ای و تلاش برای بهبود وجهه بین‌المللی این کشور صادر کرده است. به نظر می‌رسد که امارات در حال تلاش برای کاهش تبعات ناشی از حمایت پیشین خود از نیروهای واکنش سریع و تغییر دادن نحوه نگرش جامعه جهانی به نقش این کشور در بحران سودان است.
منبع: تیم تحریریه یمن‌الاسلام