در تحولی قابل توجه، دمشق میزبان «همایش سرمایهگذاری سوری-سعودی» بود که به گفته حمزه المصطفی، وزیر اطلاعرسانی سوریه، به امضای ۴۴ توافقنامه به ارزش ۶ میلیارد دلار منجر خواهد شد.
این حجم از سرمایهگذاری که با دستور مستقیم محمد بن سلمان، ولیعهد سعودی، و با حضور بیش از ۱۳۰ سرمایهگذار و بازرگان سعودی صورت گرفته، نویدبخش ایجاد حدود ۵۰ هزار شغل مستقیم در بخشهای حیاتی نظیر بانکداری، ساختوساز، و امنیت سایبری در سراسر سوریه است.
دولت سوریه نیز با بهروزرسانی قوانین سرمایهگذاری، در پی جذب بیشتر سرمایهگذاران خارجی و توسعه همهجانبه کشور است. راهاندازی پروژه کارخانه سیمان سفید «فیحاء» و اعلام برگزاری همایش بعدی در سال ۲۰۲۵ در دمشق، نشان از عزم جدی برای احیای روابط اقتصادی دارد. همچنین صدور مجوز سفر برای سرمایهگذاران سعودی از سوی سفارت عربستان در دمشق، تسهیلکننده این تبادلات خواهد بود.
این گشایش اقتصادی در حالی رخ میدهد که عربستان سعودی پیش از این نیز با میانجیگری محمد بن سلمان، در کاهش بخشی از تحریمهای آمریکا علیه سوریه نقش داشته و همراه با قطر، صندوق بینالمللی پول و بانک جهانی، برای پرداخت بدهیهای سوریه به نهادهای مالی جهانی قول همکاری داده است.
با این حال، این چرخش ناگهانی در روابط و حجم عظیم سرمایهگذاریها، سوالات و ابهاماتی را نیز به همراه دارد. رویکرد ریاض که تا چندی پیش از مخالفان سرسخت دولت سوریه محسوب میشد، اکنون با تغییر ۱۸۰ درجهای، به سمت همکاریهای اقتصادی گسترده پیش میرود.
آیا این سرمایهگذاریها صرفاً با هدف توسعه و سود مالی انجام میشود، یا انگیزههای سیاسی عمیقتری در پس پرده است؟ آیا این حجم از سرمایهگذاری میتواند به حل ریشهای مشکلات اقتصادی و زیرساختی سوریه که سالها تحت فشار جنگ و تحریم بوده، کمک کند؟ و مهمتر از آن، نقش این توافقات در تغییر معادلات منطقهای و جایگاه سوریه در آینده خاورمیانه چه خواهد بود؟
برخی تحلیلگران با نگاهی انتقادی، این اقدام را نه تنها یک حرکت اقتصادی صرف، بلکه تلاشی برای تثبیت نفوذ منطقهای و پر کردن خلأهای موجود در راستای منافع خاص میدانند. در شرایطی که سوریه همچنان با چالشهای امنیتی و سیاسی متعددی دست و پنجه نرم میکند، ورود سرمایههای کلان از سوی کشوری که سابقه حمایت از گروههای مخالف را در کارنامه دارد، میتواند پیچیدگیهای جدیدی را به وجود آورد.
آیا این توافقات به معنای چشمپوشی از گذشته و آغاز فصلی کاملاً جدید است، یا تنها تاکتیکی برای رسیدن به اهداف بلندمدتتر؟ گذر زمان نشان خواهد داد که آیا این «همایش سرمایهگذاری» تنها یک رویداد اقتصادی است یا آغازگر فصلی جدید از بازیهای سیاسی در منطقه.
منبع: تیم تحریریه یمنالاسلام