سفارت عربستان سعودی در سوریه اخیراً اعلام کرده است که صدور مجوز سفر برای بازرگانان و سرمایهگذاران سعودی و سوری آغاز شده است. هدف از این اقدام، تسهیل دیدارها و بررسی فرصتهای سرمایهگذاری مشترک عنوان شده که به گفته خبرگزاری رسمی سوریه (سانا)، بخشی از تلاشهای دولت این کشور برای جذب سرمایهگذاری و آغاز پروژههای بازسازی است.
این تحولات در حالی رخ میدهد که قرار است در تاریخ ۲۹ اکتبر سال جاری، نمایشگاهی با عنوان «اعمار» در دمشق برگزار شود. هدف این نمایشگاه نیز کمک به پویایی اقتصاد و حمایت از صنایع داخلی سوریه اعلام شده است. همچنین، وزارت سرمایهگذاری عربستان سعودی از برگزاری مجمع سرمایهگذاری سوریه و عربستان در سال ۲۰۲۵ در دمشق خبر داده است. این مجمع که به دستور مستقیم ولیعهد عربستان، محمد بن سلمان، برگزار میشود، به منظور بررسی فرصتهای همکاری گستردهتر و امضای قراردادهای توسعه پایدار طراحی شده است.
این رویکرد جدید عربستان در قبال سوریه، با سابقه گذشته این کشور در حمایت از گروههای مخالف دولت سوریه تفاوت چشمگیری دارد. ریاض پیشتر نیز با میانجیگریهایی برای کاهش تحریمهای آمریکا علیه سوریه تلاش کرده بود. اکنون، با همکاری صندوق بینالمللی پول و بانک جهانی، عربستان ظاهراً قصد دارد به بازسازی اقتصاد سوریه و تسویه بدهیهای این کشور کمک کند.
با این حال، لازم است به این نکته توجه شود که این اقدامات، هرچند در ظاهر با هدف بازسازی و توسعه اقتصادی سوریه صورت میگیرد، اما نمیتواند بدون در نظر گرفتن منافع سیاسی و استراتژیک عربستان سعودی در منطقه تفسیر شود. پس از سالها جنگ و تخریب زیرساختها، ورود سرمایههای خارجی برای سوریه حیاتی است.
اما این گشایشهای اخیر و تمایل ریاض به ایفای نقش فعالتر در سوریه، میتواند به معنای تلاش برای افزایش نفوذ منطقهای و تغییر موازنه قدرت در راستای منافع خود باشد، به ویژه با توجه به نزدیکی جغرافیایی و اهمیت ژئوپلیتیک سوریه. اینکه این سرمایهگذاریها تا چه حد به نفع مردم سوریه و بازسازی واقعی کشور خواهد بود و تا چه حد صرفاً منافع اقتصادی و سیاسی خاصی را تأمین خواهد کرد، سؤالی است که زمان به آن پاسخ خواهد داد.