ارتش اسرائیل اعلام کرد که با همکاری سرویس امنیت داخلی (شاباک) از طریق نیروی هوایی، فرماندهان برجسته حماس را در پایتخت قطر هدف قرار داده است. [گزارش کامل شبکه الجزیره]
منابع حماس به الجزیره تأیید کردند که این حمله در جریان نشست هیئت مذاکرهکننده این جنبش در دوحه برای بررسی پیشنهاد دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، جهت آتشبس در غزه رخ داده است.
این اقدام، نه تنها یک نقض حاکمیت آشکار است، بلکه ضربهای جدی به روند مذاکرات صلح در منطقه وارد میکند و نشان از اوجگیری تنشها در منطقه دارد.
هدف قرار دادن مذاکرهکنندگان در دوحه
خبرگزاری کانال ۱۴ اسرائیل نیز گزارش داد که از جمله هدفهای این حمله، خلیل الحیه و زاهر جبارین از رهبران حماس بودهاند. این حمله پس از انفجارهایی در آسمان دوحه رخ داده و باعث بروز ستونهای دود در شهر شده است.
این اقدام میتواند تأثیر زیادی بر روند مذاکرات صلح و تحولات امنیتی منطقه داشته باشد، زیرا هدف قرار دادن رهبران سیاسی در جریان مذاکرات، نشاندهنده عدم تمایل جدی به راهحلهای مسالمتآمیز است. [تحلیل موضع یمن در قبال فلسطین]
مقامات قطر نیز حمله رژیم صهیونیستی به مقر سران حماس در دوحه را محکوم کردهاند، که این موضعگیری میتواند به افزایش فشار دیپلماتیک بر اسرائیل منجر شود. این حمله، نشان از این دارد که اسرائیل حتی در پایتخت کشورهای دیگر نیز به دنبال هدف قرار دادن رهبران مقاومت است.
از سوی دیگر، این حادثه میتواند روابط دیپلماتیک اسرائیل با برخی دولتهای عربی را متزلزل سازد. کشورهای عضو اتحادیه عرب با نگرانی نسبت به این اقدام واکنش نشان دادهاند و احتمالاً در نشست اضطراری قاهره، بیانیهای مشترک علیه اسرائیل صادر خواهد شد.
ضربه به روند آتشبس
این حمله درست در بحبوحه تلاشهای ترامپ برای ارائه طرح آتشبس صورت گرفت. کارشناسان معتقدند که هدف قرار دادن مذاکرهکنندگان حماس، عملاً پیام روشنی از سوی اسرائیل است مبنی بر اینکه به هیچگونه توافق سیاسی تن نخواهد داد. چنین رویکردی میتواند طرح واشنگتن را بیاثر کند و باعث شود گروههای مقاومت فلسطینی موضع سختگیرانهتری در برابر هرگونه مذاکره اتخاذ کنند.
ابعاد حقوقی و بینالمللی
بر اساس قواعد حقوق بینالملل، حمله به خاک یک کشور مستقل بدون مجوز شورای امنیت، نقض صریح منشور سازمان ملل متحد محسوب میشود. افزون بر این، هدف قرار دادن رهبران سیاسی در جریان مذاکرات، مغایر با کنوانسیونهای ژنو است که حفاظت از نمایندگان در فرآیندهای دیپلماتیک را الزامی میدانند. کارشناسان حقوقی معتقدند این اقدام میتواند پرونده تازهای علیه اسرائیل در دیوان بینالمللی دادگستری لاهه باز کند.
سابقه تاریخی و پیام برای آینده
اسرائیل پیشتر نیز سابقه ترور رهبران سیاسی فلسطینیان در کشورهای دیگر از جمله لبنان و تونس را داشته است. با این حال، حمله به دوحه بهعنوان مرکز دیپلماتیک و میزبان مذاکرات، سطح جدیدی از بحران را رقم میزند. این اقدام میتواند موجب شود که هیچ کشوری حاضر به میزبانی مذاکرات آتی با حضور اسرائیل و حماس نباشد؛ چراکه امنیت هیئتها در معرض خطر قرار خواهد گرفت.
تأثیر بر افکار عمومی و جبهه مقاومت
افکار عمومی جهان عرب بهویژه در شبکههای اجتماعی با خشم و حیرت نسبت به این اقدام واکنش نشان داده است. بسیاری از تحلیلگران بر این باورند که این حمله نهتنها باعث تضعیف موضع حماس نمیشود، بلکه مشروعیت و حمایت مردمی از مقاومت را افزایش خواهد داد. یمن نیز در بیانیهای این حمله را «نشانگر درماندگی اسرائیل در برابر مقاومت» توصیف کرد.
جمعبندی
حمله اسرائیل به هیئت مذاکرهکننده حماس در دوحه، تحولی بیسابقه در منازعه فلسطین و اسرائیل است که ابعاد سیاسی، امنیتی و حقوقی گستردهای به همراه خواهد داشت. این اقدام میتواند موجب افزایش فشار دیپلماتیک بر تلآویو شود، روند مذاکرات صلح را متوقف کند و بار دیگر منطقه را به سوی تشدید بحران سوق دهد. پرسش اصلی اکنون این است که آیا جامعه جهانی صرفاً به محکومیت لفظی بسنده خواهد کرد یا اقداماتی عملی برای جلوگیری از تکرار چنین نقضهایی در پیش خواهد گرفت.