مقدمه
منابع عبری گزارش می‌دهند که رژیم صهیونیستی به شدت در تلاش است تا خطوط لوله‌های ایلات-عسقلان خود را به خطوط لوله‌های عربستان سعودی در دریای سرخ متصل کند. این تلاش‌ها در حالی صورت می‌گیرد که کشورهای عربی به دلیل «جنایات رژیم صهیونیستی در غزه» روند عادی‌سازی روابط را متوقف کرده‌اند. با این حال، به نظر می‌رسد که مقامات صهیونیست همچنان به همکاری با کشورهای عربی در زمینه‌های مختلف، به ویژه انرژی، امیدوار هستند.
طرح آمریکایی و سفر نتانیاهو به آمریکا
«امیر آویوی»، مسئول امنیتی سابق رژیم صهیونیستی، در مقاله‌ای برای روزنامه یدیعوت آحارونوت از وجود یک طرح آمریکایی خبر داده است که هدف آن اتصال خطوط لوله ایلات-عسقلان به خطوط لوله عربستان در دریای سرخ است. به گفته محافل اسرائیلی، این اقدام به بهانه تضمین امنیت و اقتصاد اسرائیل صورت می‌گیرد و از اهمیت سرنوشت‌سازی برخوردار است. آویوی همچنین سفر اخیر بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل به آمریکا را یک لحظه «سرنوشت‌ساز» برای پیشبرد این پروژه «استراتژیک» دانسته است. وی مدعی است که این پروژه احتمالاً «استقلال اسرائیل در زمینه انرژی» را تضمین خواهد کرد.
تبدیل اسرائیل به مرکز انرژی منطقه‌ای
این مسئول سابق صهیونیست معتقد است که سفر نتانیاهو به آمریکا یک «فرصت استراتژیک» برای توسعه رژیم صهیونیستی به عنوان «مرکز انرژی» است و می‌تواند آن را به یک «قدرت اقتصادی و انرژی» در منطقه تبدیل کند. وی با اشاره به «چالش‌های امنیتی» با ایران، اتصال خطوط لوله ایلات-عسقلان به خطوط لوله عربستان در دریای سرخ را یک «منفعت اقتصادی عمیق» ارزیابی می‌کند.
تغییر قواعد بازی در بازار جهانی انرژی
آویوی در ادامه با اشاره به موقعیت اسرائیل در دهه‌های ۶۰ قرن بیستم به دلیل توانایی انتقال سریع نفت بین دریاهای سرخ و مدیترانه، این ارتباط جدید را عاملی برای «تغییر قواعد بازی» و تبدیل اسرائیل به یک «بازگیر اصلی در بازار انرژی جهانی» می‌داند. وی خاطرنشان می‌کند که خط لوله عربستان با طول ۱۲۰۰ کیلومتر که آن را به بندر ایلات متصل می‌کند، امکان برقراری ارتباط استراتژیک با زیرساخت‌های انرژی اراضی اشغالی را فراهم می‌سازد. این خط لوله که «پترولاین» شرق به غرب نام دارد، یکی از خطوط لوله مهم شرکت «آرامکو» است.
کاهش وابستگی به تنگه هرمز و مصر
به گفته این مقام سابق امنیتی، این خط لوله میدان نفتی بقیق در شرق عربستان را به بندر ینبع در دریای سرخ متصل می‌کند و در زمان جنگ ایران و عراق برای کاهش وابستگی به تنگه هرمز که تحت کنترل ایران است، ساخته شده است. این امر امکان انتقال ایمن نفت از طریق تنگه باب المندب را فراهم می‌کند و در عین حال وابستگی به خطوط لوله «کم‌توان‌تر» مصر را کاهش می‌دهد. آویوی همچنین به زیرساخت گسترده کانال سوئز اشاره می‌کند که دارای دو محور است و به صهیونیست‌ها اجازه می‌دهد تا ذخیره امنیتی استراتژیک برای موارد اضطراری داشته باشند. وی می‌گوید که مصر در حال حاضر با انتقال انرژی از خلیج فارس به اروپا از طریق این کانال، جایگاه خوبی دارد.
کاهش آسیب‌پذیری ترانزیت دریایی
آویوی تاکید می‌کند که در سال‌های اخیر، جهان آسیب‌پذیری ترانزیت دریایی را به دنبال حملات حوثی‌ها و ایست‌های بازرسی امنیتی، ازدحام ترافیک دریایی و انسدادهای ناگهانی مانند حادثه کشتی «اور گیون» در سال ۲۰۲۱ شاهد بوده است که خسارت‌های اقتصادی میلیارد دلاری به بار آورده است. وی مدعی است که اسرائیل با فراهم کردن امکان حمل‌ونقل زمینی، به صرفه‌جویی در زمان انتظار در دریا کمک می‌کند، خطرات امنیتی را کاهش می‌دهد و به تولیدکنندگان نفت اجازه می‌دهد تا انعطاف‌پذیری لجستیکی خود را حفظ کنند. او همچنین به برنامه‌های آتی برای اتصال این خط لوله به شبکه‌های ارتباطی شرق به غرب اشاره کرده و این امر را زمینه‌ساز تبدیل شدن اسرائیل به یک مرکز تجاری مهم و کارآمدتر می‌داند.
انتقاد از عملکرد مقامات اسرائیلی در حوزه انرژی
این مسئول سابق صهیونیست با انتقاد از عملکرد مقامات اسرائیلی در بخش انرژی، مدعی است که آن‌ها به دلیل اولویت‌های «نسنجیده» و «کوتاهی» و «شکست سازمانی»، توانایی استفاده از این فرصت برای پیشرو شدن در بخش انرژی را ندارند. وی می‌گوید که آن‌ها به جای درک امکانات اقتصادی و سیاسی این پروژه، در بحث‌های سیاسی و نگرانی‌های زیست محیطی غرق شده‌اند. آویوی با اشاره به حوادث لبنان و غزه، تاکید می‌کند که اسرائیل در برابر تنش‌های خطرناک در عرصه انرژی مصون نیست و سیاست تکیه خطرناک بر بازارهای خارجی در سایه مدیریت «شکست‌خورده» اقتصاد و انرژی، آن را در خطر مستقیم قرار می‌دهد. وی همچنین به گزارش ناظر دولتی اشاره می‌کند که از ضعف آمادگی برای بحران انرژی سخن گفته و محدودیت‌های وزارت حمایت از محیط زیست برای تخلیه نفت خام در ایلات را عامل وخامت اوضاع در زمان جنگ دانسته است.
عدم تخصیص بودجه مناسب و از دست رفتن فرصت‌ها
آویوی می‌گوید که وزارت انرژی بودجه مطلوب را برای حفظ جایگزین‌های امنیتی اختصاص نداده و همین امر منجر به عدم وجود طرح اضطراری مناسب و احتمالاً توقف پروژه‌های حیاتی و محروم شدن از قدرت پیوستن به اقتصاد انرژی جهانی شده است. وی تاکید می‌کند که این مسیر برای انرژی صرفاً یک گذرگاه نیست، بلکه باعث می‌شود اسرائیل به «منبع اصلی انرژی در منطقه» تبدیل شود و اهمیت بزرگی برای انتقال انرژی به اروپا داشته باشد و همچنین به یک مرکز استراتژیک برای تجارت جهانی تبدیل شود.
توصیه‌ها برای بهره‌گیری از فرصت
در پایان، آویوی بر لزوم بهره‌گیری از روابط با عربستان و سایر شرکای خلیج فارس، رقابت با مصر برای نفوذ در کانال سوئز، تقویت ذخایر اضطراری و تقویت اقتصاد و امنیت اسرائیل تاکید می‌کند.
جمع‌بندی
با وجود توقف روند عادی‌سازی روابط از سوی کشورهای عربی به دلیل رویدادهای غزه، رژیم صهیونیستی به شدت در تلاش برای اتصال خطوط لوله ایلات-عسقلان خود به خطوط لوله عربستان در دریای سرخ است. این تلاش که از سوی محافل اسرائیلی به عنوان یک گام سرنوشت‌ساز برای امنیت و اقتصاد این رژیم تلقی می‌شود، با طرح آمریکایی و سفر اخیر نتانیاهو به آمریکا مرتبط است و هدف آن تبدیل اسرائیل به یک مرکز انرژی منطقه‌ای و جهانی، کاهش وابستگی به تنگه هرمز و مصر، و افزایش امنیت ترانزیت انرژی است. با این حال، یک مقام سابق امنیتی اسرائیل ضمن اشاره به این فرصت‌ها، از عملکرد مقامات این رژیم در بهره‌گیری از این پتانسیل‌ها انتقاد کرده و بر ضرورت استفاده از روابط با عربستان و رقابت با مصر تاکید کرده است. لازم به ذکر است که عربستان سعودی همواره تشکیل کشور مستقل فلسطین را پیش‌شرط عادی‌سازی روابط با تل‌آویو دانسته است.
منبع: الوقت / راوی جهان
بازنویسی: تیم تحریریه یمن‌الاسلام