تحولات جنوب یمن وارد مرحلهای شده که فراتر از درگیریهای داخلی، به میدان رقابت بازیگران خارجی تبدیل شده است. امارات با ایجاد ساختارهای موازی و حمایت از گروههای جنوبی [گزارش کامل یمن نیوز]، زمینه حضور امنیتی اسرائیل را در مناطق راهبردی یمن فراهم میکند؛ روندی که پیامدهای خطرناکی برای هویت یمنی و امنیت منطقه دارد.
جنوب یمن؛ میدان نفوذ و رقابت بیگانگان
جنوب یمن امروز در مرکز محاسبات پیچیده منطقهای و بینالمللی قرار گرفته است. موقعیت استراتژیک این منطقه در خلیج عدن و بابالمندب، آن را به نقطهای حساس برای بازیگران خارجی تبدیل کرده است. در این میان، رژیم صهیونیستی یکی از اصلیترین بهرهبرداران احتمالی از تحولات جنوب است؛ بهویژه در شرایطی که امارات با حمایت از گروههای جنوبی، مسیر نفوذ تلآویو را هموار میسازد.
نقش امارات در شکلدهی ساختار سیاسی جدید
امارات طی سالهای اخیر تلاش کرده است واقعیتی سیاسی در جنوب تثبیت کند که مستقل از دولت مرکزی یمن عمل کند. گروههای وابسته مانند شورای انتقالی جنوب، اکنون به نیرویی تبدیل شدهاند که کنترل سواحل، بنادر و جزایر حیاتی را در اختیار دارند. این ساختار، زمینهای برای طرح ایدههایی درباره عادیسازی روابط با اسرائیل فراهم کرده است؛ ایدهای که در چارچوب محور ابوظبی–تلآویو در امتداد دریای سرخ قابل تحلیل است.
اهداف و دستاوردهای احتمالی اسرائیل از حضور در جنوب یمن
در صورت تثبیت این پروژه، رژیم صهیونیستی میتواند به مجموعهای از دستاوردهای راهبردی دست یابد. نخست آنکه حضور در جنوب یمن به تلآویو امکان میدهد مسیرهای دریایی حساس را تحت نظر بگیرد و تحرکات نظامی در دریای سرخ و خلیج عدن را رصد کند. دوم آنکه این حضور میتواند نفوذ رقبای منطقهای اسرائیل را محدود سازد و موازنه امنیتی منطقه را تغییر دهد.
اهمیت بابالمندب در محاسبات امنیتی تلآویو
بابالمندب یکی از مهمترین گلوگاههای انرژی و تجارت جهانی است. حضور اسرائیل در این منطقه، نهتنها دسترسی آن به مسیرهای دریایی را تقویت میکند، بلکه امکان مداخله در تحولات امنیتی دریای سرخ را نیز فراهم میسازد. این مسئله برای تلآویو یک دستاورد راهبردی محسوب میشود.
مخالفت گسترده یمنیها با پروژه نفوذ اسرائیل
با وجود تلاشهای خارجی، این پروژه با مخالفت عمیق مردم یمن روبهروست. یمنیها مسئله فلسطین را بخشی از هویت و مسئولیت تاریخی خود میدانند و هرگونه نزدیکی به اسرائیل را تجاوز به اصول دینی و اخلاقی خود تلقی میکنند. این حساسیت، هرگونه تلاش برای عادیسازی روابط را با چالش جدی مواجه میسازد.
شکاف میان مردم و گروههای وابسته به امارات
در حالی که برخی گروههای جنوبی به سمت همکاری با اسرائیل حرکت میکنند، اکثریت مردم یمن این روند را خیانت به آرمان فلسطین و هویت عربی میدانند. این شکاف، یکی از مهمترین موانع در برابر پروژه نفوذ اسرائیل در جنوب یمن است.
جنوب یمن میان دو سناریوی سرنوشتساز
تحولات جنوب یمن اکنون در نقطهای حساس قرار دارد و آینده آن به دو سناریوی اصلی وابسته است.
سناریوی اول – تثبیت نفوذ اسرائیل از طریق امارات
در این سناریو، نیروهای خارجی موفق میشوند واقعیتی جدید را تثبیت کنند که در آن اسرائیل نقش امنیتی و اطلاعاتی پررنگی در جنوب خواهد داشت. این روند میتواند پیامدهای بلندمدتی برای امنیت منطقه و حاکمیت یمن داشته باشد.
سناریوی دوم – افزایش مقاومت داخلی و شکست پروژه
سناریوی دوم بر افزایش مقاومت مردمی و مخالفت داخلی استوار است. در این حالت، فشار اجتماعی و سیاسی میتواند پروژه نفوذ اسرائیل را متوقف یا بیاثر کند.