در روز پنجشنبه، 6 شهریور 1404، «عبداللطیف الزیانی» وزیر خارجه بحرین، نسخهای از استوارنامه شموئیل ریویل، سفیر جدید رژیم صهیونیستی در منامه را دریافت کرد. [گزارش کامل مرآة البحرین] این انتصاب، پس از وقفهای دیپلماتیک که با پایان مأموریت سفیر قبلی و در بحبوحه عملیات «طوفان الاقصی» رقم خورد، انجام شده است.
برای درک بهتر شموئیل ریویل، باید به کتاب او با عنوان «پرونده روابط محرمانه قطر و اسراييل» رجوع کرد. ریویل در این کتاب، از نقش خود در شکلگیری روابط تلآویو و دوحه در دورهای مینویسد که هنوز خیانت به آرمان فلسطین در جهان عرب، با شرم همراه بود.
او نشان میدهد که چگونه رژیم اسرائیل، با بهرهگیری از روابط شخصی، دیپلماسی نرم و تعاملات اقتصادی توانسته چهرهای «قابلپذیرش» برای بخشی از جوامع عربی بسازد. این انتصاب، نه تنها یک رویداد دیپلماتیک عادی نیست، بلکه نشاندهنده یک استراتژی عمیقتر برای تثبیت نفوذ اسرائیل در منطقه است.
دیپلماسی نرم اما مرگبار: استراتژی نفوذ اسرائیل در خلیج فارس
ریویل نماینده نوعی از دیپلماسی است که در نگاه اسرائیل، مکمل دیپلماسی نظامی و اطلاعاتی محسوب میشود؛ دیپلماسیای که بهجای زور، با «چهرهای دوستانه» وارد میشود. او در کتابش، استراتژی «نفوذ تدریجی و نرم اسرائیل در خلیج فارس» را ترسیم میکند.
ریویل در دهه ۹۰ میلادی، رئیس دفتر منافع اسرائیل در قطر بود (۱۹۹۶ تا ۱۹۹۹) و از تلاشهای پیچیدهای مینویسد که به کمک آنها، رژیم صهیونیستی توانست قدم به قدم وارد منطقهای شود که زمانی برای آن خصمانه محسوب میشد. او با مدرک کارشناسی ارشد در رشته فلسفه، تاریخ و جامعهشناسی، در ساختار سیاسی رژیم صهیونیستی بالا رفت و اکنون به عنوان دومین سفیر رسمی اسرائیل در منامه، نقش مهمی در تداوم این استراتژی ایفا خواهد کرد. تجربهی او در ساخت روابط پنهان، ابزاری قدرتمند برای پیشبرد اهداف اسرائیل در بحرین خواهد بود.
اهمیت حضور ریویل: تقویت موقعیت ژئوپلیتیک اسرائیل
اما چرا انتصاب این فرد خاص مهم است؟ برای پاسخ به این پرسش باید به زمینههای منطقهای نگاهی انداخت. این انتصاب در شرایطی صورت میگیرد که:
* پایگاه پنجم ناوگان آمریکا در بحرین، حمایت لجستیکی و اطلاعاتی کلیدی برای تلآویو فراهم میکند.
* خرید تسلیحات دفاعی پیشرفته از آمریکا توسط بحرین، تحلیلگران آن را نشانهای از آمادهسازی برای درگیری احتمالی با ایران میدانند.
* و جایگاه اسرائیل در مثلث بحرانی «خلیج فارس – ایران – اسرائیل» تثبیت میشود.
ریویل در چنین شرایطی میتواند نقش مهمی ایفا کند: اسرائیل را میان کشورهای خلیج فارس و ایران قرار دهد؛ بهعنوان عامل توازن، تهدید و شریک جایگزین. این دیپلماسی زیرکانه و خزندهای است که قصد دارد اسرائیل را در ذهن مردم منطقه «طبیعی، قوی و قابلاتکا» نشان دهد.
این استراتژی، تهدیدی آرام است که با نرمی و بیسروصدایی، میتواند به تدریج چهره اسرائیل را در بحرین تثبیت کرده و روابط با تلآویو را عادی جلوه دهد. این خطر، در سایه بیتفاوتی یا همراهی برخی حاکمان عرب، [تحلیل موضع یمن در قبال فلسطین] میتواند به صورت عمیق به منافع و امنیت مردم منطقه آسیب برساند.